Tukidydes - Wojna Peloponeska - Kultura Antyczna

mogła im ani nasza rzekoma nieuczciwość, ani ich dobra opinia,
lecz Ŝebyście dowiedzieli się prawdy o obu stronach i mogli
rzecz rozsądzić. Po raz pierwszy poróŜniliśmy się z nimi
dlatego, Ŝe kiedy skolonizowaliśmy Plateje i inne miejscowości
zdobyte po wypędzeniu pierwotnej, mieszanej ludności — było
to zresztą juŜ po skolonizowaniu reszty Beocji — Platejczycy
nie chcieli, tak jak to było na początku ustalone, poddać się
naszemu zwierzchnictwu, lecz odłączyli się od tradycją uświęconych
urządzeń beockich; kiedy zaś chciano ich do powrotu
zmusić, zwrócili się do Ateńczyków i razem z nimi wiele nam
szkód wyrządzili, za któreśmy się im zresztą odpłacali.
»Twierdzą, Ŝe kiedy barbarzyńca najechał Helladę, oni jedyni
z Beotów nie byli zwolennikami Persów; z tego teŜ najwięcej
się chełpią i nas szkalują. My zaś twierdzimy, Ŝe Platejczycy
nie byli zwolennikami Persów dlatego, Ŝe nie zajęli takiego
stanowiska Ateńczycy; tak samo kiedy później Ateńczycy ruszyli
przeciw Helladzie, Platejczycy znowu jedyni z Beotów
stanęli po stronie Aten. JednakŜe zastanówcie się nad tym, jaka
była wówczas sytuacja jednej i drugiej strony. Nasze państwo
nie miało wówczas ani opartego na prawie ustroju arystokratycznego,
ani demokratycznego, lecz istniały u nas rządy naj
bardziej sprzeczne z praworządnością i wzorowym ustrojem,
a najbliŜsze tyranii, to znaczy rządy kilku moŜnowładców. Ci
licząc na umocnienie swej władzy w razie zwycięstwa perskiego,
trzymając lud siłą, sprowadzili nieprzyjaciela do kraju. Całe
teŜ państwo wzięło w tym udział nie będąc panem swej woli;
nie godzi się jednak rzucać na nie obelg za błąd popełniony
w okresie bezprawia. Raczej trzeba przypatrzyć się naszemu
postępowaniu, kiedy Medowie odeszli, a państwo nasze otrzymało
ustrój oparty na prawach. Kiedy Ateńczycy zaatakowali
resztę Hellady i usiłowali podbić takŜe nasz kraj i wielką jego
część istotnie opanowali korzystając ze sporów wewnętrznych,
zwycięŜyliśmy ich w bitwie pod Koroneją * i uwolniliśmy Beocję.
Obecnie równieŜ z zapałem bierzemy udział w wojnie zmierzającej
do oswobodzenia reszty Hellady, dostarczamy jazdy
i takich sił, jakich nie dostarcza Ŝadne inne państwo sprzymie-