Tukidydes - Wojna Peloponeska - Kultura Antyczna

Ateńczyków na wasze wezwanie, to nie wyrządziliśmy wam
Ŝadnej krzywdy, gdyŜ Atenczycy pomagali nam przeciw Tebańczykom,
kiedy wy nie mieliście do tego ochoty; nie było teŜ
rzeczą szlachetną zdradzać Ateńczyków, zwłaszcza Ŝe wyświadczyli
nam wiele dobrego, Ŝe na naszą prośbę przyjęli nas do
swego związku i Ŝe otrzymaliśmy ich obywatelstwo; było raczej
rzeczą słuszną poddać się z całą gotowością ich kierownictwu.
JeŜeli wy i Atenczycy, dwa przodujące mocarstwa, prowadzicie
sprzymierzeńców do czegoś złego, to odpowiedzialni za to są
nie ci, którzy za wami idą, lecz ci, którzy prowadzą.
»Tebańczycy wyrządzili nam wiele krzywd, tę ostatnią zaś,
która nas w to nieszczęście wepchnęła, znacie sami. Kiedy bowiem
w czasie pokoju — i to jeszcze w dzień święta księŜyca* —
opanowali nasze miasto, zemściliśmy się na nich zgodnie z powszechnie
uznanym prawem, które obronę przed napastnikiem
uwaŜa za słuszną; byłoby teŜ najwyŜszą niesprawiedliwością,
gdybyśmy obecnie mieli cierpieć z ich powodu. Jeśli zaś przy
wydawaniu wyroku kierować się będziecie własną doraźną korzyścią
i wrogimi dla nas uczuciami Tebańczyków, to okaŜe się,
Ŝe nie jesteście rzetelnymi sędziami, lecz Ŝe myślicie więcej
o własnej korzyści niŜ o sprawiedliwości. PrzecieŜ jeŜeli nawet
teraz uwaŜacie Tebańczyków za poŜytecznych, to tym bardziej
byliśmy poŜyteczni my i inni Hellenowie wtedy, gdy znajdowaliście
się w większym niebezpieczeństwie. Teraz bowiem
przychodzicie w charakterze groźnych napastników, w owym
zaś czasie, kiedy barbarzyńca niósł wszystkim niewolę, Tebańczycy
stali po jego stronie. Słuszną teŜ jest rzeczą porównać to
nasze obecne przewinienie, jeśli w ogóle zawiniliśmy, z naszym
ówczesnym oddaniem się sprawie; okaŜe się, Ŝe zasługa Ówczesna
była większa od dzisiejszego przewinienia, zwłaszcza
Ŝe w owej chwili niewielu było Greków, których odwagę moŜna
było przeciwstawić potędze Kserksesa. Większej teŜ wówczas
zaŜywali sławy ci, którzy w obliczu najazdu nieprzyjacielskiego
nie dbając o własne bezpieczeństwo i korzyści nie układali się
z wrogiem, lecz z zapałem podjęli śmiałe ryzyko walki o najpiękniejsze
ideały. W tej liczbie byliśmy równieŜ my i czci do-