Tukidydes - Wojna Peloponeska - Kultura Antyczna

owiem uwolnili Helladę, my zaś nie potrafimy zapewnić nawet
samym sobie wolności. Dopuszczamy do tego, Ŝe istnieje pań
stwo-tyran, chociaŜ w poszczególnych państwach dąŜymy do
usuwania tyranów. Nie wiemy teŜ, jak moŜna w takim wypadku
nie postawić trzech najcięŜszych zarzutów: braku rozumu, słabości
charakteru i niedbalstwa. Bo przecieŜ, nie uniknąwszy
tych błędów, popadliście w zarozumiałość, która juŜ wielu ludziom
największe szkody przyniosła i która przez to, Ŝe zaślepia,
otrzymała trafniejszą nazwę głupoty.
»CzyŜ trzeba bardziej obwiniać przeszłość, niŜ tyle tylko, ile
to moŜe być korzystne dla teraźniejszości? W imię przyszłości
naleŜy się trudzić, Ŝeby naprawić błędy teraźniejszości. Przodkowie
przekazali nam zasadę, Ŝe trudem zdobywa się cnoty.
Nie wolno nam od tego odstąpić, jeśli nawet teraz nieco przewyŜszacie
ich bogactwem i potęgą. Nie jest bowiem rzeczą
słuszną, aby to, co oni w biedzie zdobyli, tracić dzisiaj w zbytku.
Z odwagą więc ruszajcie na wojnę, wiele za nią przemawia:
bóg tak doradza i obiecuje pomoc, a cała Hellada weźmie udział
w boju, częściowo ze strachu, częściowo dla korzyści; nie jest to
zerwaniem pokoju, bo przecieŜ bóg nawołując was do wojny
uwaŜa go juŜ za zerwany, lecz raczej pomocą dla państw pokrzywdzonych;
nie ci bowiem zrywają układy, którzy się bronią,
lecz ci, którzy pierwsi atakują.
»Wiele przemawia za szczęśliwym przebiegiem wojny. Wobec
tego, Ŝe doradzamy wam to dla wspólnego dobra, nie ulega
wątpliwości, Ŝe leŜy to w interesie zarówno jednostek jak
i państw. Nie zwlekajcie z udzieleniem pomocy Potideatom,
którzy są Dorami, a są oblegani przez Jończyków — dawniej
bywało odwrotnie! — i nie wahajcie się wystąpić do walki
o wolność wszystkich innych Greków. Nie moŜna dopuścić, Ŝeby
wskutek waszego niezdecydowania jedne państwa juŜ teraz
doznawały krzywd, a inne w niedalekiej przyszłości były na to
samo naraŜone; a stanie się tak, jeśli będzie powszechnie wiadome,
Ŝe zebraliśmy się wprawdzie, lecz nie mamy odwagi
się bronić. Uznawszy, Ŝe znaleźliśmy się w połoŜeniu przymusowym
i Ŝe jest to najlepsza droga, uchwalcie, sprzymierzeńcy,