Tukidydes - Wojna Peloponeska - Kultura Antyczna

nakłaniali moŜnowładców samijskich, by próbowali z ich pomocą
wprowadzić u siebie oligarchię, mimo Ŝe przedtem w walkach
wewnętrznych Samijczycy starali się nie dopuścić do tej
formy rządów. Ateńczycy na Samos, naradzając się między sobą,
postanowili Alkibiadesa pozostawić na uboczu, poniewaŜ
sam tego pragnął, a takŜe dlatego, Ŝe w państwie oligarchicznym
nie byłby, on wygodny. Sami zaś, skoro wzięli juŜ to ryzyko
na swoje barki, postanowili nadal rzecz podtrzymywać,
energicznie prowadzić wojnę oraz hojnie dostarczać pieniędzy
i wszystkiego, co potrzeba, z własnych prywatnych zasobów,
gdyŜ chodziło juŜ teraz nie o cudzą, lecz o ich własną sprawę.
Umocniwszy się w tej decyzji, Pejzandra i połowę posłów
posłali do Aten z pouczeniem, aby tam pilnowali sprawy, a po
drodze w miastach zawisłych od Aten wprowadzili ustrój oligarchiczny;
drugą połowę, kaŜdego kierując gdzie indziej, rozesłali
do pozostałych miejscowości znajdujących się pod panowaniem
ateńskim. Diejtrefesa, wybranego na dowódcę rejonu
trackiego, a znajdującego się wówczas na Chios, wysłali z poleceniem
objęcia dowództwa. Diejtrefes przybywszy na Tazos
obalił tam ustrój demokratyczny. Mniej więcej w dwa miesiące
po jego odjeździe Tazyjczycy zabrali się do umocnienia
swego miasta, poniewaŜ nie potrzebowali ustroju arystokratycznego
z łaski Ateńczyków i z dnia na dzień czekali na uwolnienie
przez Lacedemończyków. Mianowicie emigranci tazyjscy
wypędzeni przez Ateńczyków bawili u Peloponezyjczyków i razem
ze swoimi zwolennikami w mieście starali się usilnie
o sprowadzenie floty peloponeskiej i oderwanie Tazos od Aten.
Los dał im to, czego najbardziej pragnęli: bez naraŜania się na
niebezpieczeństwo otrzymali ustrój, jakiego chcieli, a lud, który
mógł się temu sprzeciwić, został usunięty od władzy. Ateńczycy
wprowadzając oligarchię na Tazos zupełnie się przeliczyli,
a zdaje mi się, Ŝe przeliczyli się takŜe w wielu innych podległych
sobie miastach. Miasta te otrzymawszy bowiem umiarkowany
ustrój i moŜność bezpiecznego działania, a nie ceniąc
sobie pozornej samodzielności z rąk Ateńczyków, poszły drogą
wiodącą ku prawdziwej wolności.