Tukidydes - Wojna Peloponeska - Kultura Antyczna

Ŝe świątynie wszystkich bogów znajdują się na samej akropoli,
a te, które są poza nią, zbudowane są raczej w południowej
części miasta, jak świątynia Dzeusa Olimpijskiego, Apollona Pi
tyjskiego, Ziemi i Dionizosa Limnajskiego, na którego cześć
obchodzą Ateńczycy Starsze Dionizja * w dniu 12 antesteriona *,
tak jak to czynią jeszcze teraz ci Jończycy, którzy są pochodzenia
ateńskiego. TakŜe inne stare świątynie znajdują się tutaj.
Dawni Ateńczycy korzystali równieŜ w wielkiej mierze z źródła
znajdującego się w pobliŜu akropoli, które dzisiaj, od chwili
odbudowania go przez tyranów, nazywa się Enneakrunos *,
a przedtem, gdy zdroje jego nie były jeszcze odkryte, nosiło nazwę
Kallirroe *; jeszcze dzisiaj według dawnej tradycji uŜywa
się wody z tego źródła przy ceremoniach ślubnych i innych obrzędach
kultowych. Dlatego Ŝe od dawna tu mieszkano, jeszcze
teraz Ateńczycy nazywają akropole miastem.
Ateńczycy przez długi czas mieszkali na wsi i rządzili się
samodzielnie. Nawet po zespoleniu w jeden organizm państwowy
większość z nich zarówno w dawnych jak i w nowszych
czasach, aŜ do obecnej wojny, z przyzwyczajenia mieszkała na
wsi z całymi rodzinami; dlatego niełatwo przychodziła im przeprowadzka,
zwłaszcza Ŝe dopiero niedawno urządzili się na
nowo po wojnach perskich. Z wielkim niezadowoleniem i Ŝalem
opuszczali domy i świętości odziedziczone po przodkach
jeszcze z czasów dawnego ustroju, gdy Ŝyli w odrębnych gminach:
cięŜko im było zmieniać tryb Ŝycia i kaŜdemu się zdawało,
Ŝe opuszcza własną ojczyznę.
Kiedy zaś przybyli do miasta, niewielu tylko znalazło mieszkanie
czy schronienie u przyjaciół lub krewnych; większość
zajęła nie zabudowane place miejskie, świątynie i kaplice herosów*
z wyjątkiem akropoli, świątyni eleuzyńskiej* i innych nielicznych
świątyń, które były mocno zamykane; osiedlili się równieŜ
z konieczności na obszarze zwanym Pelasgikon, u stóp
akropoli, mimo Ŝe ciąŜąca na nim klątwa wyraźnie tego zabraniała
i wbrew wyroczni pityjskiej, której ostatnie słowa: „Pelasgikon
lepsze — nie zamieszkane" ostrzegały przed osiedlaniem
się w tym miejscu. Wydaje mi się, Ŝe wyrocznia spełniła