Revista Haemus nr. 30-32 - Libraria pentru toti

gülüm”, “Söz gümüşse, süküt altındır”gibi. Romence’de, Bulgarca’da,
Yunanca’da aynıdır.
Büyük özellik ve önem taşıyan bir husus vardır ki, o da Atatürk’ün Türkiye
ve Balkan ülkeleri arasındaki anlaşmalarla ilgili güzel fikirleridir.
17 Mayıs 1937’de, Ankara’da akredite olan bir diplomatla yaptığı
konuşmada, Mustafa Kemal, “Balkan devletleriyle, anlaşmalardan ziyade,
daha çok duygularla birbirimize bağlıyız” diyordu 53 .
Atatürk, Balkan devletlerinin birbirlerine karşı kardeşçe yaklaşmalarının
sebebini sadece gelenekler değil, o anların getirdiği bir mecburiyetin ve iki
taraflı işbirliği, eşitliği, ayrıca birbirlerinin iç düzeninde birbirlerine
karışmamasını öngörüyordu.
4-11 Kasım 1993’te Selanik’te düzenlenen ve Arnavutluk, Bulgaristan,
Yugoslavya, Yunanistan, Türkiye delegelerinin katılmış olduğu 4’cü
Balkanlar Konferansın’da bu vesileyle, Mustafa Kemal Atatürk’ün doğduğu
evine levha asıldığında bakın, Yunanlı delegelerin temsilcisi olan
Papanastasiu şunları söylüyordu:
“Mustafa Kemal sadece dost ülkenin temsilcisi değil. O Balkan ülkelerin
büyük devlet adamdır.Türkiye devletini gençleştirdikten sonra, bunu,
Balkan ülkelerine yaklaştırmayı, dost olarak kazandırmayı bilmiştir ve
böylece bu ülkelerin birbirlerine bağlanmaları fikrine en bağlı, bu fikrin en
ateşli havarisi olarak nitelendiriyorum. 54 ”
Anı plaketinin yanında Atatürk’ün resmi bulunuyor ve bunların yanında da
şu sözler yazılıdır: “Türk milletinin büyük müceddidi ve Balkan ittihadının
müzahiri GAZİ MUSTAFA-KEMAL burada dünyaya gelmiştir. İş bu levha
Türkiye Cumhuriyetinin onuncu yıldönümü münasebetiyle konulmuştur.
Selanik, 29 Birinci teşrin 1933)”.
20 Ekim 1931 tarihinde, İstanbul’da İkinci Balkan Konferansı yapılmıştır.
Delegeler, Ankara’ya giderek, Atatürk tarafından kabul edilmişlerdi. Aynı
gün, Türkiye Cumhurbaşkanı sıfatıyla, Gazi, Konferansa katılan Balkan
Devletlerinin şerefine birer telegraf çekmiştir. Arnavutluk Kralın’a Ahmet
Zogu’ya çekmiş olduğu telegraf’ta, Atatürk şunları belirtiyordu: “Bugün,
İkinci Balkan Konferansı’na katılan delegeleri Ankara’da kabul etmekle
gerçekten, bir memnuniyet hissettim. Arnavut millî makamları tarafından
gerek benim hakkında ve gerekse Türk milleti hakkında beyan edilen
temennilerden çok duygulandım. Bu vesileden yararlanarak, gerek
Ekselanslarınızın ve gerekse Arnavut ulusunun bahtıyarlığı ve refahı için en
içten dileklerimi sunuyorum. Bu süretle, ancak benim değil, Türk ulusunun
da duygularını belirtmiş oluyorum. 55 ”
53 Bilâl Şimşir, Atatürk’ün, Büyükelçi Rüşen Ünaydın’a vermiş olduğu Talimat:
Türk-Arnavut İlikilerine Dair”, Ankara, 1981, s. 1.
54 Revistă de istorie, Bükreş, 1981, nr. 6.
55 Anadolu Ajansı, Siyasî Bülten, 29.10.1931.
132