Revista Haemus nr. 30-32 - Libraria pentru toti

kafe, ose sa është ajo mes dy trenash, apo mes dy fluturimesh avioni,
përpara se në Milano të Kodra, fitohet përshtypja se ishe të Kodra në
Milano.
Dy jubiletë e një jete të madhe
Një ditë vere me vapë të vitit 1998, vërtetë në Milano nuk ishim për të
vizituar këtë qytet të lashtë dhe, për kush e di të satën herë, t’i mrekullohemi
bukurisë se tij përrallore, kur përnjëmend, është i pasur dhe i stolisur me aq
shumë shtresa përlash e margaritarësh, në kuptimin historik, kulturor dhe
artistik të fjalës. Në Milano, me fuqishëm se asnjëherë më parë, kësaj radhe,
na grishnin, dy data jubilare, përnjëherë, të Ibrahim Kodrës. Ishte
tetëdhjetëvjetori i lindjes tij dhe gjashtëdhjetë vjetori i jetës se pasur
krijuese dhe artistike, të këtij piktori të madh shqiptar, në Itali. Dy data të
mëdha, dy arsye madhore dhe, dy ftesa të pakapërcyeshme për të marrë
rrugë, sado e gjatë dhe mundimshme qoftë ajo, te Kodra, në Milano. Ky
rrugëtim bëhet me qëllim që jeta dhe karriera e bujshme e Kodrës, të
shpalosën përmes shumë e shumë pyetjesh të sajuara me kujdes e respekt,
në të cilat do të merren përgjigjet e gjalla të bardit shqiptar, të artit të
pikturës, z. Kodra. Si shumë herë më parë, edhe kësaj radhe, nuk mund të
fshihej krenaria kur, njëmend, në një djep të lashtë të pikturës, të
arkitekturës, të letërsisë dhe të të gjitha gjinive të arteve, në përgjithësi, të
arteve pamore në veçanti, të këtë arritur të hedh aq shumë shkëlqim emri
dhe vepra artistike e një shqiptari, me origjinë nga një fshat, me emër të
çuditshëm, Ishmi, që shtrihet, si të fshihet, mes kodrinash, të rrethinës së
Durrësit, bregdetar. Meqë asaj ditë të nxehtë korriku, Kodrës i shkonim të
pajisur me një kamerë televizive, natyrisht se pos pyetjeve të hartuara që më
parë, kishim hedhur në letër një sinopsë, një skenar, (të quhet kështu
kushtimisht) duke provuar të figurojnë në të, sa më shumë pamje e hijesa që
do t’i shkonin përkrah fjalës se gjallë të piktorit. Paramendohej që
meditacioni rreth temës – një njëri sa një qytet! - të ilustrohet me pamje sa
më gjegjëse, sa më të gjëra, sa më të gjalla, si në kërkim, të qytetit të
Milanos. Gjithnjë në lëvizje, si në gjurmim të beftë, rrugëve e shesheve të
tij, për të ardhur te Piazza Lagosta, pranë godinës së pallatit, brenda atij
pallati, për të trokitur në portën e apartamentit-studio, ku Ibrahim Kodra
jeton e punon, këtu e gjashtëdhjetë e pesë vjet të shkuara. Skenari, pastaj,
parashikonte edhe njëmijë e njëqind detaje e hijesa të tjera të këtij qyteti me
traditë të lashtë kulturore dhe artistike. Me dëshirë do të xhirohej, jo vetëm
çdo rrugë e rrugicë, por edhe çdo gur e dru, që ka çfarëdo lidhjeje me jetën
dhe krijimtarinë e piktorit tonë, në këtë qytet. Para shumë të tjerash, synohej
të xhirohej afresku i Kodrës në ballinën e jashtme të murit të restorantit
«Brera da Franko», si ilustrim të kallëzimit, të një si anekdote, kur për
katërmbëdhjetë vjet, tre muaj e njëzet ditë rresht, Kodra ishte ushqyer pa
439