Revista Haemus nr. 30-32 - Libraria pentru toti

mendime të diskutueshme; gjërat e shenjta – në kujtime pakashumë të
pakuptuara; simbolet – në emblema konvencionale…” Në vend të teologjisë
mbi qënien njerëzore kanoset embriologjia; një tufë librash gatimi në vend
të një ushqimi të vërtetë. E kur pushtetin e kanë përkohësisht ata “Vampirë
të kujtesës, të kujtesës së zemrës, të kujtesës së shpirtit”, “Sa më i
pashkatërrueshëm të ndihet njeriu, aq më mirë di se Zoti është i
pashkatërrueshëm. Prandaj armiqtë e Zotit përpiqen të dëshmojnë, së pari,
se sa i shkatërrueshëm është njeriu, për të arritur tek shkatërrimi i vlerës së
Zotit brenda njeriut”.
Mirpo me gjithë dijet dhe kumtet që merr, Monsinjori duhet të lutet tani për
armiqtë, për ata që e përndjekin. “Kur vëllai të bën padrejtësisht një të keqe,
thotë ai, duhet të vuash më shumë për të, se sa për vete. E keqja që i bën
vetes është gjithmonë më e vogël se e keqja ndaj teje, ngaqë ai ka dëmtuar
shpirtin e vet pa e prekur tëndin, e si vëlla i mirë ti duhet ta ndjesh më gjallë
të keqen e tij ndaj vetes, se sa padrejtësinë ndaj teje”. Ai i quan vëllezër
bijtë e Agonisë, edhe kur ata janë shkaktarët dhe mbështetësit kryesorë të
saj. Sepse për Monsinjorin “Zoti është aq I gjithëpranishëm, saqë edhe kur I
kthen shpinën, e ndesh përballë”. Ai e kupton vetëshfarosjen që i përgatisin
vetes shërbëtorët e Agonisë dhe ka vetëm një mënyrë për t’u hapur sytë: nga
kahu tjetër i botës, me lutje të heshtura, duke pranuar martirizimin. Sepse
martirizimi nuk është veçse një pastrim i rrufeshëm i shpirtit përmes një
vuajtjeje trupore që shkundullon përfytyrimin tonë. Është ndarja 83 e një
shpirti nga lënda në një mënyrë të veçantë: trupi i pajetë i shtohet lëndës,
kurse shpirti i martirit i bashkohet Shpirtit që vijon të shpirtëzojë krejt
lëndën.
Nulla Ostis 84
Vogëlushi i lindur në një pallat mbretëror buzë Bosforit, takohet me vdekjen
në njërën nga qelitë e burgut famëzi të Zhilavës, ne rrethinat e Bukureshtit.
Sapo ka mbushur tetëdhjetë vjeç. E gjithë kamja e vënë brez pas brezi,
përfshi Pallatin e famshëm të Gjikajve, është shtetëzuar. Pallati do të
kthehet fillimisht në çmendinë e më pas në pijetore. Monsinjori nuk ka
pranuar ta braktisë Bukureshtin as gjatë bombardimeve të llahtarshme, as
kur vetë mbreti i Rumanisë, Mihai de Hohenzollern, miqtë, adhuruesit, i
vëllai me të kunatën (Zonjë Nderi e Nënës Mbretëreshë) i qenë lutur të
merrte njërin nga trenat që shkonin drejt Botës së Lirë. Mirpo bota e lirë e
Monsinjorit është bota ku idealet e tij që marrin frymë, që provojnë
varfërinë dhe tmerrin, përgjërohen për një prijës. Se kur çmimi i lëkurës bje
njëheresh me ngritjen e çmimit të bukës dhe me marrosjen e çmimit të
83 Në latinisht: martyrium, kurse në greqisht: martyrion ka edhe kuptimin ndarje.
84 Asgjë për t’u vënë në dyshim – lat.
280