Revista Haemus nr. 30-32 - Libraria pentru toti

E ndërkohë që po përpiqej të mendohej, fija e merimangës u këput. Për pak
desh ia bëri kokën petë. U tundën të gjithë muret e shtëpisë, dhoma u mbush
me pluhur, nga tavani filloi të pikonte më tepër. Ai ndenji i palëvizur duke
parë thërrmijat e pluhurit, të cilat formonin figura magjepsëse. Kur pluhuri
u qetësua, vuri re që kasaforta ishte hapur.
Vendosi të mos mendohej, brofi në këmbë dhe u vërsul drejt saj. Sytë i
mbante mbyllur. Mori frymë thellë dhe hapi sytë.
Ç’të shihte! Një kasafortë tjetër. Ky fakt nuk e zhgënjeu, përkundrazi i dha
zjarr më tepër. Aty brenda me siguri varej fati i botës, ndoshta e vërteta
universale. Iu rikthye matematikës. Sa më shumë thellohej në llogaritje, aq
më shumë e kaplonte pasioni, kureshtja, misteri. Ishte si hera e parë me të
dashurën e parë. Pas shumë mundimesh arriti të gjente kodin. E hapi gjithë
emocion. Ç’të shihte, një tjetër kasafortë. Atëherë e kuptoi se qëllimi i jetës
së tij ishte zgjidhja e këtij sistemi kasafortash. Kështu që vazhdoi punën
ethshëm. Pas një pune sfilitse zbuloi kodin. Duart i dridheshin. Bëri zemrën
gur. E hapi. Ç’të shihte, një tjetër kasafortë. Mendimi i tij u përforcua edhe
më tepër. Iu përvesh punës sërish. Tani nuk ishte punë e vështirë, sepse
kishte gjetur lidhjen midis kodeve. Tani ishte vetëm çështje kohe. Çdo hapje
kasaforte ishte paralajmërim triumfi. Kur e ndjeu se çasti i shumëpritur
kishte ardhur, pranoi në heshtje se ai çast ishte: gjithë jeta e tij. Këmbët
mezi po e mbanin, duart i dridheshin, zemra rrihte furishëm.
-Çfarëdo që të ketë brenda unë nuk ndalem, se jam burrë me dy “rr”,-tha ai
me zë të lartë.
Hapi kasafortën. Brenda gjendej një copë letër e zverdhur, varur në një fije
merimange. Përnjëherësh mendoi se ishte hartë thesari, por e frenoi
imagjinatën. E mori letrën duke iu dridhur dora. Aty diçka shkruhej.
Mori lupën dhe lexoi me vështirësi: “Go – m – ar, bes – oje se do gje – je
gjë bre – nda”?! U bë pikë e vrer. E mori atë dreq (sistem kasafortash)
kasaforte e i dha krah. U ul në një gur dhe filloi të kërkonte arsyen e gjithë
asaj pune.
E kapi një krizë histerie, e cila nuk zgjati shumë, sepse vuri re një evoluim
të menjëhershëm të mjekrës, të rrudhave dhe kërrusjen e mpirjen e gjithë
trupit.
Hodhi sytë nga kasaforta që çuditërisht shkëlqente më tepër se kurrë. Sa
s’desh ta përpinte, por tashmë ai s’ishte i zoti as të teshtinte.
Ndërkohë andej pari po kalonte një thatuk me fëtyrë të regjur, me sy
bubërritës si të “Çifutit shëtitës”, i cili pa nga kasaforta, u afrua drejt saj dhe
bëri ca gjeste të pakontrolluara, pastaj foli nën zë, por aq sa të dëgjohej nga
ai: “Arit! Qenka kasafortë prej arit”!
Ndërkohë maçoku i tij me emrin Daçshulc, tashmë i matufosur, tek po
qëndronte në parvazin e dritares, pa një trumcak që po i sillej rrotull. Nuk u
mat dy herë, por u hodh që të kapte zogun. Edhe pse s’ia kishte idenë
teorisë së gravitetit, përfundoi tre kate më poshtë.
323