Codeerhandboek ICD-9-CM 2011 / 2012 - Ministerie van Sociale ...

Neurose is een oude term die overgenomen werd in de psychoanalyse. Momenteel wordt ze niet meer
gebruikt door de moderne geneeskunde, ze is daarom niet an sich terug te vinden in de DSM-IV. In de
psychoanalyse is het een term voor mentale stoornissen met als voornaamste symptomen agnst of
afweermechanismen tegen angst.
Dementie is geen specifieke ziekte, maar een geheel van gelijkaardige symptomen waarbij de
intelectuele en sociale vaardigheden zodanig aantast zijn dat de ADL gestoord zijn. Het wordt
veroorzaakt door aandoeningen of veranderingen van de hersenen die meerdere cognitieve stoornissen
veroorzaken:
• achteruitgang van het geheugen
• afasie
• apraxie
• agnosie
Wanneer afwijkend gedrag gestuurd wordt vanuit onderliggende aandoeningen of aanleg, spreekt men
van een gedragsstoornis. Onder gedragsstoornissen wordt o.a. verstaan:
• prikkelbaarheid,
• agressiviteit,
• gewelddadig gedrag,
• dolen (wandering)
Delirium is een organisch cerebraal syndroom, gekenmerkt door gelijktijdige
• Bewustzijnstoornis met verminderd vermogen om de aandacht te focussen, vol te houden of te
veranderen
• Denk en/of perceptie verandering los van de dementie
• Duurtijd variabel (meestal uren tot dagen)
• Eventueel ook psychomotorisch gedragstoornissen (hypo of hyperactiviteit, slaapduur,..
• Emoties gestoord (angst, euphorie, …)
Voorbeelden zijn een koortsdelier en, delirium tremens door overmatige alcohol consumptie. Een delier
is frequent: in functie van de pathologie kan 10 tot 50% een delirium tijdens hun hospitalisatie
ondervinden.
Waanvoorstellingen (delusies) zijn foutieve zekerheden waaraan vastgehouden wordt ondanks bewijzen
van het tegendeel en die niet typisch zijn aan de cultuur, het geloof of de familie van de patient.
Gekende voorbeelde zijn vervolgingswaanzin, grootheidswaanzin, enz. Een ender voorbeeld is geloven
dat neutrale informatie in de krant specifiek op hem betrekking heeft, gedachtenbeinvloeding.
Waanvoorstellingen kunnen zowel bizar (ontvoering door ruimtewezens ) als niet bizar zijn ( een collega
die de boel wil overnemen).
Het organisch delusioneel syndroom (Organic Delusional Syndrome) is een aandoening waarbij
persisterende of recurente waanaandoeningen het klinisch beeld domineren. De wanen kunnen
begeleid worden door hallucinaties. Dit syndroom is zoals de naam het zegt ten gevolge van een
(andere) organische aandoening
2. Psychoses (290-299)
2.1. Organische psychotische condities (290-294)
2.1.1. Organic Brain Syndrome (OBS)
Het Organisch Hersensyndroom (“Organic Brain Syndrome”) is een algemene term die verwijst naar
fysische aandoeningen (meestal niet psychiatrisch) die een verminderde cerebrale functie tot gevolg
hebben, resulterend in een geheel van mentale symptomen. Deze vermindering kan veroorzaakt worden
door een brede waaier van ziektes (ziekte van Creutzfeldt-Jakob, multipele sclerose, ziekte van
Alzheimer, multi-infarct dementie, sommige hartritmestoornissen, hypoxie, enz.), trauma’s (chronisch
subduraal hematoom, hersenschudding, enz.) of chronisch alcoholisme. Het organisch hersensyndroom
kan ofwel acuut en reversibel zijn, ofwel chronisch en onomkeerbaar.
Handboek ICD-9-CM Codering
2011/2012 officiële versie
114