Codeerhandboek ICD-9-CM 2011 / 2012 - Ministerie van Sociale ...

• Cerebraal embool met infarct, gepaard gaande met een acute spastische hemiplegie van de
dominante zijde:
HD: 434.11"Occlusion of cerebral arteries, Cerebral embolism, with cerebral infarcttion"
(Occlusie van cerebrale arterieën, Cerebraal embool, met cerebraal infarct)
ND: 342.11 "Spastic hemiplegia, affecting dominant site"
(Spastische hemiplegie die de dominante zijde aantast)
• Een hemiplegie van de dominante zijde als laat gevolg van een oud CVA:
HD: 438.21"Late effects of cerebrovascular disease, hemiplegia affecting dominant
site" (Laat gevolg van cerebrovasculaire aandoening, hemiplegie die de dominante zij-
de aantast)
Soms wordt door de arts niet vermeld of de patiënt rechts- of linkshandig is, maar wel dat de hemiplegie
rechts is. Zonder verdere informatie blijft dit echter gecodeerd worden met een “unspecified side “. Men
mag er niet automatisch vanuit gaan dat de patient rechtshandig is.
7.3. Pyramidaal syndroom
Het pyramidaal syndroom wordt veroorzaakt door een gedeeltelijke of volledige aantasting van de
pyramidaalbanen. De patiënten vertonen paresie of paralyse wat gangproblemen kan veroorzaken,
hypertonie, hyperreflexie,… Er zijn meerdere oorzaken van dit syndroom
De etiologie van het syndroom – indien gekend – wordt als HD gecodeerd. Zonder informatie over de
etiologie of andere details, codeert men het pyramidaal syndroom: 344.89 "Other specified paralytic
syndrome" (Andere gespecificeerde paralytische syndroom).
7.4. Epilepsie
Epilepsie is een paroxysmale stoornis van het cerebraal functioneren, gekenmerkt door recurrente aanvallen.
Het gaat gepaard met typische EEG wijzigingen tijdens een aanval. Meestal is epilepsie het
gevolg van een beschadiging van de cortex. Dit kan littekenvorming zijn dat zich gevormd heeft na een
infectie (bvb. meningitis), trauma, cerebrovasculair accident (CVA), …. Maar ook vasculaire malformaties,
hersentumoren, congenitale afwijkingen, metabole aandoeningen kunnen de oorzaak zijn van epilepsie.
Convulsies en epileptiforme manifestaties kunnen echter ook symptomen zijn van andere aandoeningen.
Deze worden dan uiteraard niet gecodeerd als epilepsie. Voorbeelden hiervan zijn hersentumoren,
CVA, alcoholisme, elektrolytenstoornissen en koorts. Het is aan de behandelende arts om te bepalen of
het om convulsies gaat als tijdelijke manifestatie bij bijvoorbeeld een tumor, of daarentegen om een blijvende
epilepsie die zich ontwikkeld heeft op basis van een tumor.
Wanneer de diagnose enkel ‘convulsies’ of ‘aanvallen’ vermeldt, dan dient de code 780.39 "Other convulsions"
(Andere convulsies) gebruikt te worden. Wanneer de convulsies door koorts worden uitgelokt,
dan dient de code 780.31 "Febrile convulsions" (Koortsstuipen) of 780.32 ‘’Complex febrile convulsions’’
(Complexe koortsstuipen) gebruikt te worden.
ICD-9-CM voorziet een 5de cijfer voor categorie 345 "Epilepsy and recurrent seizures" (Epilepsie en recurrente
aanvallen) dat toelaat om de epilepsie te klasseren als therapieresistent of niet. Indien dit echter
niet expliciet vermeld wordt, dan dient de codeerster als 5de cijfer 0 te gebruiken. De codeerster mag
op basis van algemene opmerkingen in het medisch dossier niet aannemen dat de aandoening therapieresistent
is.
Dit vijfde cijfer wordt gebruikt om aan te geven of de epilepsie medisch behandelbaar is of niet
(“intractable” in het Engels, soms ook refractaire epilepsie genoemd). Dit wordt gedefinieerd als persisterende
aanvallen, die ondanks maximale medische behandeling voldoende invaliderend blijven om
het risico van chirurgie te overwegen. Volwassenen kunnen een niet medisch behandelbare vorm van
epilepsie hebben, terwijl ze toch maar 1 aanval per maand krijgen.
Tonisch-clonische aanvallen worden ook wel ‘grand mal’ genoemd. Dergelijke aanvallen bestaan uit
twee fasen. Eerst is er een kortstondige aura (deze kan visueel zijn). Hierna volgt de tonische fase,
waarbij de spieren spastisch samentrekken. Hierdoor valt de patiënt, en stopt de ademhaling door
spasme van de thoracale spieren. Na 20 tot 30 seconden hervat de ademhaling en begint de clonische
fase. De spieren spannen en ontspannen zich. Het lichaam begint eerst te trillen, waarna er hevige
schokken volgen. Na enkele minuten is de aanval voorbij zonder veel noemenswaardige restverschijnselen.
Dit wordt gecodeerd met de code 345.1x."Generalized convulsive epilepsy" (Gegeneraliseerde
convulsieve epilepsie). Een epilepsie aanval ‘grand mal’ duurt meestal slechts 1 tot enkele minuten.
Handboek ICD-9-CM Codering
2011/2012 officiële versie
141