Codeerhandboek ICD-9-CM 2011 / 2012 - Ministerie van Sociale ...

4.3. Insufficiëntie van de cervix
De incompetentie of insufficiëntie van de cervix is een aandoening waarbij de baarmoederhals begint te
dilateren en te verstrijken, zonder pijn en zonder uteruscontracties. Ze treedt op ten gevolge van de verzwakking
van de baarmoederhals onder de toenemende druk van de baarmoeder door de evolutieve
zwangerschap en vooraleer deze voldragen is. Deze pathologie is verantwoordelijk voor miskramen en
vroeggeboorten tijdens het tweede en derde trimester na een vroegtijdig breken van de vliezen. De insufficiëntie
van de baarmoederhals tijdens de zwangerschap wordt gecodeerd met de code 654.5x
"Cervical incompetence" (Cervixinsufficiëntie). De cerclage van de baarmoederhals is een chirurgische
procedure gebruikt als behandeling van deze ‘’insufficiëntie van de cervix’’. Het doel is het cervicale
kanaal te vernauwen en de spier te versterken door middel van hechtingen. Gewoonlijk gebeurt de cerclage
van de baarmoederhals transvaginaal, met gebruik van een speculum. Maar ze kan ook via
transabdominale weg uitgevoerd worden, wat toelaat de hechtingen op het gewenste niveau te plaatsen.
De cerclage kan door een abdominale incisie uitgevoerd worden, indien de baarmoederhals te kort,
verdwenen of totaal misvormd is.
De cerclage van de cervix wordt als volgt gecodeerd:
67.51 "Transabdominal cerclage of cervix" (Transabdominale cerclage van de cervix)
67.59 "Other cerclage of cervix" (Andere cerclage van de cervix)
De transvaginale cerclage (Operatie van Shirodkar), de operatie van McDonald en de cerclage van de
baarmoederisthmus worden met de code 67.59 gecodeerd.
De code 654.5x “Cervical incompetence complicating pregnancy, childbirth, or the puerperium” (Cervixinsufficiëntie
als complicatie van zwangerschap, geboorte of het puerperium) wordt zowel gebruikt
voor de pathologie waarvoor een cerclage wordt uitgevoerd als voor de status post-cerclage.
4.4. Perineale scheuren
De perineale scheuren worden onderverdeeld in vier graden van ernst in de subcategorieën 664.0x tot
664.3x "First degree perineal laceration ; second …. ; third …. ; fourth …." (Eerste graad laceratie van
het perineum; tweede….; derde…..; vierde… ). De inclusienota's voor deze codes geven telkens weer
welke anatomische structuren betrokken zijn bij elke graad van ernst. Indien er meerdere ernstgraden
zijn, wordt enkel de code voor de zwaarste graad toegekend. De code 75.69 "Repair of other current
obstetric laceration" (Herstel van een andere obstetrische laceratie) wordt gebruikt voor het herstellen
van een perineale laceratie. De code 75.62 ‘’Repair of current obstetric laceration of rectum and sphincter
ani” (Herstel van obstetrische verwonding van rectum en sfincter ani) moet gebruikt worden
wanneer letsels van het rectum en de sphincter ani gehecht worden.
Occasioneel kan een episiotomie zich uitbreiden tot een laceratie of een perineale scheur. In dit geval
wordt de code voor een episiotomie (73.6 ‘’Episiotomy’’) samen met de code 75.69 “Repair of other current
obstetric laceration” (Herstel van andere obstetrische verwonding) toegekend als procedurecodes.
Als diagnosecode wordt de juiste code uit categorie 664 “Trauma to perineum and vulva during delivery”
(Trauma van vulva of perineum gedurende bevalling) gebruikt en dit specifiek om de laceratie te beschrijven.
4.5. Rhesus problematiek
Wanneer een dame Rhesus negatief is en zwanger is van haar eerste kind dat Rhesus positief is, bestaat
de kans dat er anti-lichamen tegen de Rhesusfactor gevormd worden door de moeder, wanneer er
bloed contact is tussen moeder en kind. Dit contact is meest waarschijnlijk bij de geboorte, maar kan
ook plaatsvinden bvb bij (bloederige) obstetrische problemen. Bij deze eerste zwangerschap zal de
foetus niet aangetast worden door deze anti-lichamen. Wanneer de dame opnieuw zwanger wordt van
een Rhesus positief kind, dan bestaat de kans dat deze anti-lichamen foetale problemen (zoals hydrops
foetalis) doen ontstaan. Teneinde het ontstaan van deze specifieke anti-lichamen te voorkomen, worden
de zwangere tijdens de eerste zwangerschap met een Rhesus probleem geïnjecteerd met Rhogam® en
dit meestal op 30-35 weken zwangerschap en na de geboorte (of abortus). Het toedienen van
Rhogam® is steeds een preventieve maatregel, die voorkomt dat de moeder eigen anti-lichamen gaat
aanmaken.
Wanneer er echter in het verleden een Rhesus iso-immunisatie is opgetreden (aanmaak eigen antilichamen
door de moeder) dan moeten de volgende zwangerschap(pen) rigoureus opgevolgd worden.
Het toedienen van Rhogam® heeft op dat moment geen enkele zin meer.
Handboek ICD-9-CM Codering
2011/2012 officiële versie
297