Codeerhandboek ICD-9-CM 2011 / 2012 - Ministerie van Sociale ...

codereeks 438 kan als nevendiagnose meegegeven worden wanneer de patiënt een recidief
van CVA doormaakt; op die manier is het onderscheid mogelijk tussen de letsels van het nieuw
CVA en de restletsels van het eerder doorgemaakt accident
Code V12.54 “Personal history of transient ischemic attack (TIA), and cerebral infarction without residual
deficits” (Persoonlijke anamnese van TIA en cerebraal infarct zonder restletsels) wordt enkel als nevendiagnose
gebruikt om aan te duiden dat een patiënt ooit een CVA of een TIA heeft doorgemaakt, maar
er actueel géén enkel restletsel meer van vertoont.
4. Algemene en systemische aandoeningen
De ziektebeelden beschreven in dit deel komen heel frequent voor, vaak als comorbiditeit bij patiënten
met een niet-cardiovasculaire hoofddiagnose.
4.1. Hypertensie [401–405]
ICD-9-CM gaat hypertensie onderverdelen volgens type (primair of secundair) en volgens aard (benign
of malign). De categorieën 401 tot 404 klasseren de primaire hypertensie overeenkomstig de hiërarchie
van de aandoening: met louter vasculaire oorsprong (401), met weerslag op het hart (402), op de nieren
(403) of op beide (404). Codereeks 405 behandelt de secundaire hypertensie.
Primaire hypertensie wordt wel eens essentiële hypertensie, hypertensief vaatlijden of systolische
hypertensie genoemd.
4.1.1. Benigne en maligne hypertensie
Maligne hypertensie is een versnelde, ernstige aandoening, met progressieve schade aan de
bloedvaten en een slechte prognose. Het wordt gekenmerkt door snel stijgende bloeddrukken, meestal
meer dan 120 mmHg diastolisch, een oogfundusonderzoek stadium 3 of 4, alsook de aanwezigheid van
een nieraandoening (bijvoorbeeld proteïnurie). Zonder efficiënte behandeling kan maligne hypertensie
leiden tot congestief hartfalen, hypertensieve encefalopathie, intracerebrale bloedingen, uremie en zelfs
de dood.
ICD-9-CM omvat in de term maligne hypertensie ook de termen ‘versneld’ en ‘necrotiserend’.
Benigne hypertensie daarentegen is een relatief milde ziekte van chronische aard. In tegenstelling tot de
term ‘maligne hypertensie’ die altijd als dusdanig vermeld staat in het medisch dossier, zal de term
‘benigne hypertensie’ weinig of nooit genoteerd zijn, mogelijk omdat ‘benign’ een andere lading dekt
voor de clinicus dan voor de codeerder.
Benigne hypertensie zal zelden als hoofddiagnose worden gebruikt.
Zonder verdere vermelding in het patiëntendossier nemen wij aan dat essentiële hypertensie benign van
aard is. Deze regel geldt voor categorieën 401 tot en met 404.
Secundaire hypertensie is het gevolg van een andere aandoening; wanneer die onderliggende
aandoening verdwijnt of onder controle is, zal de resulterende hypertensie mede stabiliseren of
verdwijnen.
Conform de algemene codeerprincipes van ICD-9-CM, wordt de onderliggende oorzaak eerst
gecodeerd, met bijkomend de code 405.xx “Secondary hypertension” (Secundaire hypertensie).
Hypertensie wordt dikwijls aangeduid met termen als ‘ongecontroleerd’, ‘gecontroleerd’, of
‘voorgeschiedenis van’. Ongecontroleerde hypertensie wordt standaard volgens type en aard
gecodeerd; er bestaat geen specifieke codering hiervoor.
Gecontroleerde hypertensie wijst op een vorm van hoge bloeddruk die door therapie goed onder
controle is. Een gepaste code uit categorieën 401 tot 405 wordt in dit geval toegepast.
4.1.2. Hypertensie en hartziekten [402]
Bepaalde hartaandoeningen worden toegewezen aan categorie 402 “Hypertensive heart disease”
(Hypertensieve hartziekte) wanneer een causaal verband met hypertensie is aangetoond (“ten gevolge
van hypertensie”) of geassimileerd (“hypertensieve …”). Deze pathologieën omvatten o.m.
cardiomegalie, cardiovasculaire ziekten, myocarditis en degeneratie van het myocard. Deze
combinatiecode geldt niet bij secundaire hypertensie.
Een vijfde cijfer geeft mee of hartfalen al dan niet aanwezig is. Een additionele code (428.0/1 ±
428.2-4x) is noodzakelijk om het type hartfalen exact aan te duiden (cf. § 1.3).
Handboek ICD-9-CM Codering
2011/2012 officiële versie
189