PRACA DOKTORSKA

ten sposób państwo o orientacji społecznej zachowuje odrębność od państw liberalnych,ale i socjalistycznych, podkreślając właściwy sobie silny związek z demokracją i systememrynkowym. 212 Bardzo trafnie ujął to Piet Thoenes mówiąc, iż jest to „forma społeczeństwacharakteryzująca się systemem demokratycznym (...), która stwarza gwarancje pomocyspołecznej dla obywateli z jednoczesnym utrzymaniem kapitalistycznego systemuprodukcji. Welfare state oznacza zmodyfikowaną formę kapitalizmu, ale utrzymuje jegodwa podstawowe elementy w postaci prywatnej własności oraz motywacji zysku” 213 . Wzwiązku z powyższym Zawadzki sugeruje posługiwanie się pojęciem państwa o orientacjispołecznej, które w najpełniejszy sposób oddaje poprawne znaczenie tego, co na zachodzieEuropy określa się mianem welfare state. 214Odmienne poglądy w tym zakresie prezentuje Robert Janik, bowiem zdaniem tegoteoretyka najwłaściwszym tłumaczeniem pojęcia welfare state jest właśnie „państwoopiekuńcze”. Zamęt terminologiczny, jaki panuje w polskiej literaturze przedmiotu, wiążeon z czasami realnego socjalizmu, gdy „wygodniej było przedstawicielom ówczesnychwładz twierdzić, że socjalizm jest opiekuńczy, a kapitalizm może być, w najlepszym razie,w przypadku kilku najbogatszych państw zachodnich, oazą dobrobytu pochodzącego zwyzysku innych krajów. Takie „państwo dobrobytu" było czymś nieporównywalnym z„systemem sprawiedliwości społecznej", który panował w bloku wschodnim. Niezależnieod motywów, tłumaczenie terminów welfarestate, Wohlfahrtsstaat oraz Sozialstaat, jako„państwo dobrobytu" - jest etymologicznie i merytorycznie nieprawidłowe. (...) Trudnojest sobie np. wyobrazić, że społeczeństwa takich państw, jak Wielka Brytania czy RFN -określane nieraz jako „państwa dobrobytu", były w latach 50 bogate - przeprowadzanebadania świadczą o czymś wręcz przeciwnym.” 215 Robert Janik kontynuując swojerozważania stwierdził, że termin welfare state nie oznacza państwa dobrobytu, choćprzyznaje, że państwo opiekujące się swoimi obywatelami przyczynia się do podnoszenia212 Tamże, str. 53-54.213 Thoentes P., The Elite in the Welfare State (1966), s. 127, 143. Cyt. wg W.A. Robson, Welfare State andWelfare Society. Illusion and Reality, London 1976. (w:) Zawadzki S., Państwo o orientacji społecznej,Warszawa, 1996, str. 54-55.214 Zawadzki S., Państwo o orientacji społecznej, Warszawa, 1996, str. 56.215 Janik R., Szanse realizacji "państwa opiekuńczego" w procesie integracji europejskiej, PolitechnikaCzęstochowska, Częstochowa, 2003, str. 5-6.111