PRACA DOKTORSKA

najefektywniejszym sposobem na opanowanie rozwijającego się ruchukomunistycznego. 239 Wątek ten zostanie rozwinięty w dalszej części tego rozdziału.Pośród teorii interpretujących powstanie państwa o orientacji społecznej wkategoriach działania jednostkowego czy klasowego, trzeba wreszcie zwrócić uwagę na teodwołujące się do zasobów władzy. Model ten zakłada, że „welfare state” jest wynikiemprzychylnego dla klasy robotniczej układu sił politycznych. Podejście to prezentująWalter Korpi 240 i Gosta Esping-Andresen 241 . Charakter wyłaniającego się państwa oorientacji społecznej zależy bowiem od relacji sił między kapitałem a pracą. Jeżelirobotnicy są dobrze zorganizowani i stanowią silną, zintegrowaną grupę, są w staniewymusić wprowadzenie przychylnego dla nich ustawodawstwa socjalnego (krajeskandynawskie). Przeciwnie jednak, jeśli pracownicy nie są zintegrowani i nie stanowiązwartej grupy, wówczas przedstawiciele wielkiego kapitału skutecznie powstrzymująrozwój prawodawstwa socjalnego (USA). To właśnie kryterium posłużyło za podstawę dowyodrębnienia przez Esping-Andersen trzech typów idealnych „welfare state”, któreszeroko omówione zostaną w rozdziale kolejnym, a są to, model konserwatywny,liberalny i socjaldemokratyczny państwa o orientacji społecznej. 242Kontynuując przegląd podejść teoretycznych, stawiających sobie za zadaniewyjaśnienie narodzin „welfare state”, omówione obecnie zostaną teorie właściwe dlanurtu neo-instytucjonalnego. Jak sama nazwa wskazuje, nurt ten kładzie nacisk naznaczenie instytucji w procesie kształtowania się polityk właściwych dla państwa oorientacji społecznej. Instytucje stanowią bowiem, ramy w których funkcjonują aktorzyspołeczni, określają procedury, sposoby podejmowania decyzji, wpływają na podział rólspołecznych i związanych z nimi przywilejów i obowiązków. Instytucje nadają wreszciespołecznemu działaniu sens, a tym samym kształtują zachowanie aktorów społecznych.239 Merrien F. X., Etat Providence, Presses Universitaire de France, Paris, 1997, str. 43-44. Patrz również:Third Republic Defended: Bourgeois Reform in France, Baton Rouge et London, Louisana University Press,1986; The Search for social peace, 1890-1914, New York, State University of New York Press, 1985.240 Korpi W., The democratic class struggle, London, 1983 ; Esping-Andersen G., Politics against markets,the social democratic road to power, Harvard, 1985, (w:) Merrien F. X., Etat Providence, PressesUniversitaire de France, Paris, 1997, str. 45.241 Esping-Andersen G., Politics against markets, the social democratic road to power, Harvard, 1985, (w:)Merrien F. X., Etat Providence, Presses Universitaire de France, Paris, 1997, str. 45.242 Merrien F. X. , Etat Providence, Presses Universitaire de France, Paris, 1997, str. 46.125