PRACA DOKTORSKA

należy zwrócić uwagę, że francuskie Etat-providence to nie tylko system bezpieczeństwasocjalnego (Securité Sociale), ale i inne świadczenia, takie jak dodatki rodzinne czymieszkaniowe. Wszystko to składa się na niezwykle skomplikowaną strukturęfrancuskiego Etat-providence.I tak na przykład już od 1946 roku przedstawiciele wolnych zawodów, handlowcyczy rzemieślnicy, stworzyli własne autonomiczne reżimy ubezpieczeniowe, a już w 1947roku kadra kierownicza ustanowiła swój własny system dodatkowego ubezpieczeniaemerytalnego. Z jednej składki, która miała pokrywać wszystkie ryzyka społeczne,powstały nagle trzy, tj. składka na ubezpieczenie społeczne odprowadzana przezpracowników i pracodawców, składka na świadczenia rodzinne odprowadzana wyłącznieprzez pracodawców oraz składka na ubezpieczenie wypadkowe. O niespójnościfrancuskiego systemu bezpieczeństwa socjalnego może świadczyć wreszcie fakt, że mimotego, że w swych założeniach skierowany był w pierwszej kolejności do ludzi aktywnychzawodowo, ubezpieczenie przed ryzykiem bezrobocia wprowadzone zostało dopiero w1958 roku. 331Można więc stwierdzić, że pierwszy projekt prawa ustanawiającego francuskisystem bezpieczeństwa socjalnego (Sécurité sociale) nawiązywał w dużym stopniu domodelu Beveridge’a, charakteryzującego się większym uniwersalizmem, zaś ostatecznieprzyjęte rozwiązania zbliżały się do tradycji bismarckowskiej, gdzie zabezpieczeniaspołeczne związane były z aktywnością zawodową, a ich poziom gwarantował substytucjędochodu w sytuacji przerwania jego ciągłości. 332 Inne cechy, które przemawiają za tym, byfrancuski system bezpieczeństwa socjalnego uznać za bardziej zbliżony do tradycjibismarckowskich niż tych beveridgeowskich, to słaby udział państwa w funkcjonowaniutego systemu, jego fragmentaryzacja związana z wielością kas i reżimówubezpieczeniowych oraz preferencja wobec świadczeń w formie pieniężnej. 333Geneza francuskiego państwa o orientacji społecznej (Etat-providence) jest więcwynikiem skomplikowanego procesu historycznego oraz przenikających do tego kraju331 Merrien F. X., Etat Providence, Presses Universitaire de France, Paris, 1997, str. 26332 Roger P., Vers l’Etat Charitable?, Editions Ouvrières, Paris, 2000, str.131.333 Paquy L., Les systèmes européens de protection sociale : une mise en perspective, DREES, Série MIRE, nr6, styczeń 2004, str. 19.155