PRACA DOKTORSKA

Podjęta zostanie obecnie próba zdefiniowania pojęcia ekuityzmu (od franc.„équité”). Jak już wspominano, pojecie „équité” weszło do powszechnego użycia za sprawąksiążki Rawls’a, której oryginalny tytuł w języku angielskim brzmiał „Theorie of justice” zdopiskiem „as Fairness” , zaś na język francuski został przetłumaczony jako „Théorie de lajustice”, natomiast swoiste rozwinięcie tytułu przetłumaczono jako „comme Equité”.Kluczem jest oczywiście zwrot „équité”, który w polskim tłumaczeniu książki Rawls’awystępuje w dość niefortunnym, zdaniem piszącego te słowa, tłumaczeniu jako„bezstronność”. Powstaje więc swoisty zamęt terminologiczny, który powoduje, żewłaściwy sens pojęcia „équité” polskiemu czytelnikowi prawdopodobnie umyka.Pewnego wyjaśnienia może nam dostarczyć wstęp sporządzony przez tłumaczaksiążki angielskiego autora H.P. Young’a pt. „Sprawiedliwy podział”. Otóż tłumacz JacekHaman pisze, że francuskie „équité”, tłumaczone często na język polski po prostu jako„sprawiedliwość”, pochodzi od łacińskiej „aequitas” i jest bardzo blisko spokrewnione z„równością”. Jednakże chodzi jedynie o „równość” w znaczeniu „słuszności”, czyli tego, cojest „zasadnie należne”, także wtedy, gdy jednemu należy się więcej, a drugiemu mniej. 38Szczególnie w związku z tym ostatnim zdaniem tłumaczenie pojęcia „fairness”,przechodzącego w języku francuskim na „équité” jako „bezstronność”, budzi pewnąwątpliwość. „Ekuityzm” zakłada bowiem rodzaj proporcjonalności i dlatego też w myślteorii Rawls’a, uważanej za liberalną, nierówne traktowanie może uchodzić zasprawiedliwe. 39Zdaniem Rawls’a nierówności społeczne i ekonomiczne są moralnieuprawomocnione w zakresie, w jakim przynoszą korzyść najgorzej sytuowanym, podwarunkiem jednoczesnej maksymalizacji wolności publicznych i równego dostępu doważnych społecznie funkcji. Nie potępia on więc wszystkich nierówności jeżeli miałobysię okazać, że los najbiedniejszych może być lepszy w społeczeństwie ludzi nierównych,niż w społeczeństwie egalitarystycznym. 40 To właśnie akceptacja określonych nierówności38 Young H. P., Sprawiedliwy podział, "Scholar", Warszawa, 2003, str. 14.39 Définir les inégalités – des principes de justice à leur représentation sociales, Borgetto M., Calves G.,Concialdini P., Collection MiRe, Ministère de l’Emploi et de la Solidarité, Paris, 2000.40Tamże, str.16.26