PRACA DOKTORSKA

wykluczenia. Są one również idealnym narzędziem aktywnej polityki społecznej, gdyżuczą ludzi, jak samemu sobie pomagać. Pozwalają zachować człowiekowi, który znalazłsię w trudnej sytuacji życiowej, jego godność i autonomię, które wyrażają się w określonejaktywności i partycypacji, a nie biernym pobieraniu zasiłku.Powiązanie państwa dobrobytu z sektorem organizacji pozarządowych jestrozwiązaniem przyszłościowym, związanym z ewolucją od państwa dobrobytu dospołeczeństwa dobrobytu, w którym to już nie tylko państwo, ale i sami obywatele sąodpowiedzialni za budowę swojego socjalnego bezpieczeństwa. 523 Giddens stwierdza, że„tam, gdzie instytucje trzeciego sektora nie są jeszcze należycie reprezentowane, powinnyodgrywać większą rolę w świadczeniu usług socjalnych. (...) Ogólniej rzecz ujmując,rekonstrukcja zabezpieczenia społecznego musi być zintegrowana z programamiaktywnego rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.” 524Zgodnie z tym, o czy wielokrotnie już wspominano, jednym ze źródeł problemówwspółczesnego „welfare state”, ale i wyzwań otwierających się przed nim w przyszłości,jest fakt przejścia ze społeczeństwa przemysłowego do społeczeństwa wiedzy i informacji,w którym podstawowym czynnikiem rozwoju staje się inwestowanie w ludzkiekompetencje, a więc szeroko rozumianą edukację. Proces ten jest jednak znacznie szerszy,a jego konsekwencje znacznie poważniejsze, gdyż oto materialne źródła rozwojuspołeczno-ekonomicznego, takie jak kapitał czy praca, tracą na znaczeniu w stosunku doczynników niematerialnych, takich jak wiedza, bądź tych zlokalizowanych w zasobachkulturowych społeczeństwa, takich, jak zaufanie, wartości i normy społeczne.Opisywana sytuacja rodzi zupełnie nowe problemy i podziały. Zdaniem Marka S.Szczepańskiego, dawny podział na centrum i peryferie odżywa dzisiaj przebiegając wpoprzek społeczeństwa, dzieląc je na tych dostosowanych do funkcjonowania naglobalnym rynku pracy, ruchliwych społecznie i przestrzennie i tych, którzy nie mająszans na przebicie się, gdyż znajdują się na „kulturowych peryferiach” dzisiejszej523 Zgadza się to z wnioskami Luhamnn’a przytaczanymi już w tym podrozdziale.524 Giddens A., Trzecia droga: odnowa socjaldemokracji, "Książka i Wiedza", Warszawa, 1999, str. 104.253