PRACA DOKTORSKA

ezpieczeństwa socjalnego do przemian ekonomicznych. Drugi jest odzwierciedleniemuprzywilejowanej pozycji, jaką zajmuje wspólnota ludzi pracujących. Trzeci natomiastwłaściwy jest dla społeczeństwa o silnej i złożonej stratyfikacji, gdzie poszczególne grupyspołeczne są na tyle silne, by zachować autonomię własnych systemów zabezpieczeńspołecznych. Zdaniem Perrin’a ostatni model prawdopodobnie zaniknie w związku zpresją idąca w kierunku uniformizacji świadczeń i struktury instytucjonalnej. 365Przedstawione wyżej modele „welfare state” to oczywiście zaledwie wycinek zobecnych w literaturze przedmiotu klasyfikacji państw o orientacji społecznej. Piszący tesłowa przekonany jest natomiast, że te, które zostały omówione są najbardziej istotnymi.Wielu autorów podaje bardzo zbliżone podziały do tych już przedstawionych. Giddens wksiążce pt. „Trzecia droga” wymienia pośród form „welfare state” system brytyjski,nordycki, system właściwy dla Europy Środkowej oraz ten występujący w krajachPołudnia. 366 Janik z kolei przytacza jeszcze kilka innych podobnych klasyfikacji państw oorientacji społecznej. Za Walterem Henesch’em pisze on o modelu skandynawskim,modelu anglosaskim oraz modelu kontynentalno-europejskim i południowo-europejskim.Dość odbiegającą od dotąd omawianych klasyfikacji jest ta proponowana przez JohnaMylesa i Roberta J. Bryma, zakładająca podział na grupę krajów anglojęzycznych (StanyZjednoczone, Wielka Brytania i Kanada) oraz grupę państw „planowanego rynku"(planned markets). Kraje anglojęzyczne mają się charakteryzować większym otwarciem nadziałanie rynku. Państwa planowanego rynku składają się natomiast z dwóch podgrup,tzn. państw gospodarki planowej, reprezentowanych przez Niemcy, Szwecję, Norwegię iAustrię, gdzie dochodzi do kompromisu pomiędzy prawami rynku, a elementamikonsultacji i planowania ze strony rządu oraz państw rynku narodowego (Japonia),charakteryzujących się wpływem agencji rządowych na prywatne badania, inwestycje ihandel. Janik wymienia jeszcze klasyfikację S. Leibfriend’a, który mówi o czterech365 Perrin G., Pour une théorie sociologique de la Sécurité sociale, Revue française de sociologie, VIII, 1967,str. 299-324.366 Giddens A., Trzecia droga: odnowa socjaldemokracji, "Książka i Wiedza", Warszawa 1999, str. 14.173