PRACA DOKTORSKA

koncentrowała się na pracy w domu. Wszelkie zabezpieczenia skierowane były więc nazabezpieczenie ewentualnej utraty dochodu przez mężczyznę. Obecnie sytuacja uległadiametralnej zmianie, gdyż z jednej strony mamy do czynienia z silną niestabilnością„męskiego zatrudnienia”, z drugiej pojawiły się nowe formy rodziny, wystawione nazupełnie nowe ryzyka, jak to jest w przypadku rodzin niepełnych czy tych niedysponujących dochodem z pracy. Wszystko to odbija się na poziomie życia dzieci,których liczba co prawda spadła, lecz w związku z przemianami, o których była mowa,powodującymi trudności młodych rodziców z wejściem na rynek pracy, czy praktycznąniemożliwością wykonywania pracy zawodowej przez samotnego rodzica, poziomubóstwa dzieci wzrasta. Rozwiązanie, jakie w tym zakresie proponuje Esping-Andersen, tonie tyle wprowadzenie kolejnych świadczeń pieniężnych, lecz raczej rozwój usługspołecznych, pozwalających samotnym rodzicom na podjęcie pracy zawodowej. Zdaniemtego autora jest to najlepszy sposób na poprawę warunków życia dzieci, a dowodem na tojest Skandynawia, w której dzięki rozwojowi usług socjalnych dzieci żyją w rodzinachniepełnych na najwyższym, w porównaniu z innymi krajami, poziomie. 512Kolejny problem, jaki identyfikuje Esping-Andersen, to zjawisko asymetrii wsytuacji materialnej emerytów i ludzi młodych, nakładający się na kwestię finansowaniasystemu emerytalnego, wieku przechodzenia na emeryturę i obecnej sytuacjidemograficznej. Problem ten był już kilkakrotnie przedstawiany. Dzisiejsi młodzi ludzieznajdują się w znacznie gorszej sytuacji materialnej niż emeryci, mimo że to obecni 30-latkowie finansują ich świadczenia, zaś osoby w wieku emerytalnym prócz swejemerytury dysponują kapitałem, jaki zakumulowały w ciągu swojego życia. Sytuację tąpogarsza zjawisko wcześniejszego przechodzenia na emeryturę, przy jednoczesnymwydłużeniu życia i spadku przyrostu naturalnego. Źródło problemów tkwi między innymiw tym, co można by określić mianem zinstytucjonalizowanej starości, która wykształciłasię w epoce społeczeństwa industrialnego. Wiek emerytalny, a tym samym starość, zostałyzamknięte w sztywnych ramach czasowych. Miało to sens w czasach, gdy dominowały512 Esping-Andersen G., Quel Etat – providence pour le XXIe siècle?, Esprit nr 2, luty 2001, str. 128-131,140-141.247