PRACA DOKTORSKA

opisywane zjawiska w tym globalizację do takich należy zaliczyć) nie modyfikują sferykulturowej społeczeństwa. Zjawiska te zostały już szczegółowo omówione, gdyprzedstawiono ewolucję pojęciową związaną z pojawianiem się pojęcia ekuityzmu czyspołecznego wykluczania.Przeświadczenie o istnieniu jednej wersji kapitalizmu, szczególnie w wydaniusocjaldarwinistycznym, jako powszechnej i wszędzie sprawdzającej się doktryny, jestprawdopodobnie równie niebezpieczne, jak głoszony niegdyś, również jako jedyny iwszędzie działający system, komunizmu marksistowski. Wyższość kapitalizmu polega najego zdolności do adaptacji i ciągłej ewolucji. Mimo, że upadek komunizmu mógłniektórym wydawać się końcem historii, to było to po prostu zwykłe, ale i niebezpiecznezłudzenie. Wzmocniło bowiem wiarę w jeden i zwycięski kapitalizm w wydaniuneoliberalizmu lat 80-tych, podważając zasadność jego dalszego doskonalenia idostosowywania do zmieniającej się rzeczywistości, a więc zabijając w nim to, co taknaprawdę zapewniło mu zwycięstwo nad komunizmem. 475Model państwa o orientacji społecznej, jaki wytworzył się po drugiej wojnieświatowej, a więc w dobie rozkwitu społeczeństwa przemysłowego, posiada dziś zpewnością wiele elementów całkowicie niedostosowanych do współczesnych zjawisk, wtym zjawisk konwergencji. Nie oznacza to jednak konieczności rezygnacji z modelu iwartości znajdujących się u jego fundamentów. Niemniej jednak ci, którzy wierzą w ówjeden kapitalizm, do tego nawołują, a przemiany lat 80-tych były dla nich pretekstem dodokonania zwrotu o 180 stopni i zerwania z przyjętą dotąd praktyką poszukiwaniawspólnej drogi dla sprawiedliwości społecznej i efektywności ekonomicznej. Nie jest todroga naprawy funkcjonującego dotąd, z resztą z całkiem dobrymi rezultatami, systemu,lecz wejście na zupełnie nową ścieżkę, oddaloną od przyjętych w europejskim kręgukulturowym standardów społecznych. 476Benjamin R. Barber pisze wprost o niebezpieczeństwie zastąpienia mitu państwaopiekuńczego, mitem wolnego i niczym nieskrępowanego rynku. Stwierdził on, co475 Wątek ten porusza Witold Morawski w książce: Sprawiedliwość społeczna, praca zbiorowa, CichomskiB., Kozek W., Morawski W., Scholrar, Warszawa, 2001, str. 13.476 Rosanvallon P., La Crise P. de l’Etat Providence, Seuil, Paris, 1981, str. 10.229