PRACA DOKTORSKA

nieskończenie wieloma „gospodarkami mieszanymi”, a spory praktyczne dotyczą nadewszystko proporcji" 549 .Tymczasem dla Pajestka, z tych samych powodów, tj. zaniku dwóch skrajnych,dogmatycznie pojmowanych systemów, używanie terminu „trzecia droga” straciło sens,gdyż te faktycznie dzisiaj funkcjonujące, nie są niczym innym, jak rozmaitymi „trzecimidrogami”. Nie zgadza się z tą tezą Zawadzki, zdaniem którego „jeśli zanikają systemyidealne, to (...) wprost przeciwnie – powstaje wówczas możliwość ukształtowania się kilkukoncepcji „trzecich dróg”, choć na ogół nie są one skonkretyzowane. 550Przedstawione tu założenia „trzeciej drogi”, znalazły po części swoją realizację wmanifeście socjaldemokratycznym, podpisanym przez premiera Wielkiej Brytanii,Tony’ego Blair’a oraz kanclerza Niemiec, Gerhard’a Schroder’a w 1999 roku. Oba te kraje,a w szczególności Wielka Brytania, przyjęły dosyć liberalnie zorientowaną drogę obronyideałów państwa o orientacji społecznej. 551 Giddens krytykuje jednak Blaira za to, że wsposób wybiórczy podszedł do realizacji jego koncepcji „trzeciej drogi”. Krytyka tadotyczy redukcji problemu sprawiedliwości społecznej wyłącznie do kwestii równościszans. Giddens jest w wielu punktach znacznie bardziej radykalny od Blair’a, jakchociażby w kwestii nowej gospodarki mieszanej, która dla teoretyka trzeciej drogioznacza synergię rynku i państwa dla realizacji celów społecznych. Podobnie w kwestiirówności Giddens nie akceptuje ograniczenia tego problemu do równości szans, gdyż jegozdaniem państwo winno także przeciwdziałać dziedzicznej reprodukcji nierówności. 552Droga obrana przez Blair’a nie jest oczywiście jedyną, gdyż odmienną strategięprzyjęli chociażby francuscy socjaldemokraci, szczycący się zachowaniem wiernościprawdziwym ideałom „welfare state”. W przypadku Francji problem polega jednak na549 Szacki J., Liberalizm po komunizmie, Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak" i Fundacja im. StefańaBatorego, Kraków, 1994, s. 261, (w:) Wilkin J., Jaki kapitalizm, jaka Polska, PWN, Warszawa, 1995, str. 159.550 Zawadzki S., Państwo o orientacji społecznej, Warszawa, 1996, str. 173.551 Janik R., Szanse realizacji "państwa opiekuńczego" w procesie integracji europejskiej, PolitechnikaCzęstochowska, Częstochowa, 2003, str. 250.552 W poszukiwaniu innych światów: Europa, lewica, socjaldemokracja wobec zmian globalnych, red. ŻukaP., "Scholar": Instytut Studiów Europejskich im. Ferdynanda Lassalle'a, Warszawa, 2003; Wilkin J., Jakikapitalizm, jaka Polska, PWN, Warszawa, 1995, str. 171-173.262