PRACA DOKTORSKA

selektywności i koncentracji pomocy, źródłem solidarności może być fakt przynależnościnarodowej i wspólne obywatelstwo, jako podstawa do finansowania drogą podatkowąsystemu Sécurité Sociale. 561 Podobnego zdania jest w tym zakresie Friot, który uważa, żenależy poszukiwać nowych alternatywnych źródeł finansowania systemu bezpieczeństwasocjalnego, wykraczających poza odprowadzane składki ubezpieczeniowe. 562 Solidarnośćubezpieczeniowa daje niewiele możliwości manewru, gdyż w świadomościubezpieczonych pomoc wynika wprost z odprowadzanych składek. W przypadkusolidarności narodowej, posiadającej z pewnością mniej racjonalne podstawy, interpretacjapomocy może być znacznie szersza, co pozwala ją wiązać na przykład z abstrakcyjniepojmowanymi zasługami dla ojczyzny. 563 Problem polega jednak na tym, że odbudowasolidarności narodowej wymaga wzrostu postaw wspólnotowych, które są trudne dopogodzenia z obecnymi tendencjami indywidualistycznymi. To z tego powodu w StanachZjednoczonych podążono w zupełnie innym kierunku, radykalizując solidarnośćkomutatywną do tego stopnia, że niemal zastąpiła tą redystrybutywną, stawiając w miejscepojęcia prawa społecznego pojęcie „rekompensaty dla ofiary”. W związku z powyższym wStanach Zjednoczonych to jako „ofiara”, a nie obywatel, można domagać sięrekompensaty. Nie chodzi więc tutaj o ideę równości, a jedynie o naprawę wyrządzonejszkody. Rosannvallon nazywa to zjawisko „wiktymizacją społeczeństwa”, co oznacza, żekażdy wypadek jest komuś przypisywany, a każdy poszkodowany jest czyjąś ofiarą, przezco państwo nie ponosi większej odpowiedzialności. 564Podobnie, jak Drucker czy Thurow, Rosanvallon uważa także, że omawianereformy wymagają nowego „spoiwa” solidarności, nowej wielkiej idei, czy wręcz„moralnego odpowiednika wojny”. Jeżeli francuskie Etat-providence ma przetrwać, tomusi dojść do swoistej dramatyzacji nowej umowy społecznej, która na powrótwyposażyłaby ludzi w motywację do wyrzeczeń. W innym wypadku będzie się pogłębiała561 Rosanvallon P., La Nouvelle Question Sociale – Repenser l’Etat Providence, Seuil, Paris, 1995, str. 49.562 Efficacité Versus Equité en Economie Sociale, Alcouffe A., Fourcade B., Plassard J. M., Tahar G.,Harmattan, Paris, 2000, str. 197.563 Rosanvallon P., La Nouvelle Question Sociale – Repenser l’Etat Providence, Seuil, Paris, 1995, str. 64-66.564 Tamże.267