PRACA DOKTORSKA

Kolejnym kryterium porównawczym państw o orientacji społecznej jest formaprzyznawanych świadczeń. Mogą one bowiem przyjmować formę pieniężną. WSkandynawii łączy się świadczenia powszechne o stałej, ale znacznej wysokości, zświadczeniami, których poziom uzależniony jest od osiąganych dochodów. Dla przykładumożna powiedzieć, że występujący tam system emerytalny gwarantuje stały bazowypoziom emerytury dla wszystkich rezydentów, ale przewidziany jest również dodatekemerytalny, którego wysokość odpowiada wcześniejszym dochodom i odprowadzonymskładkom. Inaczej przedstawia się sytuacja w Wielkiej Brytanii, gdzie zgodnie zzałożeniami planu Beveridge’a świadczenia pieniężne mają charakter kontrybutywny, awięc wsparte są o wcześniejszy wkład świadczeniobiorcy oraz występują w stałej, choćznacznie niższej wysokości. Dopiero w 1975 roku do podstawowego i jednakowego dlawszystkich poziomu świadczeń emerytalnych dołączono dodatek dla tych, którzy byli wstanie odprowadzać dodatkowe składki. 343 Drugim składnikiem brytyjskiego systemubezpieczeństwa socjalnego są świadczenia pieniężne przyznawane w oparciu o sytuacjęmaterialną jednostki, a więc skierowane do osób niepracujących, czy osiągających bardzoniskie dochody. Z czasem zakres tych świadczeń miał zostać ograniczony na rzeczrozwijającego się powszechnego systemu ubezpieczeń. W rzeczywistości powstawałycoraz to nowe świadczenia tego typu. Znamiennym jest więc fakt, że w 1996 roku tylko8% bezrobotnych otrzymywało świadczenia w ramach państwowego sytemu ubezpieczeńspołecznych. 344W Europie kontynentalnej świadczenia pieniężne mają również charakterkontrybutywny i wypłacane są w wysokości proporcjonalnej do wcześniejszychdochodów i odprowadzonych składek. To, co jednak przede wszystkim wyróżnia Europękontynentalną, to wielkie zróżnicowanie dostępności do świadczeń, poziomu składek,wysokości świadczeń, ze względu na „reżim ubezpieczeniowy”, czy kasę ubezpieczeniową,do której przynależy świadczeniobiorca. Tak więc systemy bezpieczeństwa socjalnego w343Reynaud, E., Les régimes complémentaires : retraites d’entreprise en Allemagne et au Royaume-Uni, (w:)Comparer les systèmes de protection sociale en Europe, Volume 1 : Rencontres d’Oxford, MiRe, Paris, 1995,str. 237-238.344 Paquy L., Les systèmes européens de protection sociale : une mise en perspective, DREES, Série MIRE, nr6, styczeń 2004, str. 33.162