PRACA DOKTORSKA

Guillemard stwierdziła natomiast podczas wywiadu, że Francuzi są przyzwyczajenido sprawiedliwego traktowania. Jej zdaniem trudno jest dokładnie określić, co oznacza dlanich samo pojęcie sprawiedliwości, pewnym jest natomiast, że Francuzi nie akceptująnierówności społecznych. Jednocześnie zwróciła ona uwagę na niedostrzeganie wspołecznej świadomości niesprawiedliwości wynikającej z dyskryminacji ze względu nawiek. 1022 Gilbert Argoud, pierwszy wice-mer miasta Saint-Etienne, wskazał na powszechnewe Francji zjawisko społecznej solidarności i związaną z nią silną tkankę organizacjipozarządowych, działających na rzecz pomocy innym. Organizacje te są częstosubwencjonowane z funduszy publicznych, m.in. przez samorząd lokalny, co dokonuje sięprzy silnym społecznym poparciu obywateli. 1023Bardzo ciekawe poglądy na temat źródeł przywiązania do idei sprawiedliwościzaprezentował Sardais, który dostrzegał w nim właściwość charakterystyczną dla niemalcałego Starego Kontynentu, wynikającą z jego często tragicznej historii. Stwierdził on, że„Francja, podobnie jak inne kraje Starego Kontynentu, przeżyły w toku swej historii wieletragicznych okresów, jak chociażby lata 30-te, czy druga woja światowa, które nauczyłynas, że gdy znacząca część społeczeństwa znajduje się w beznadziejnej sytuacji, możewówczas dojść do tragedii. Wcześniej prowadziło to do rewolucji, jak chociażby tej, jakąmieliśmy we Francji jeszcze w wieku XVIII, czy rewolucji charakterystycznych dlapołowy i końca wieku XIX. Dopóki ludzie nie dysponowali prawem głosu, wybuchałyrewolucje, gdy zaś uzyskali prawa wyborcze ich rewolty odbywały się przy urnach, coostatecznie przyniosło rezultaty znane nam z lat 30-tych XX wieku. Dlatego w krajacheuropejskich, a na pewno w tych, którym udało się zachować demokrację po II wojnie,dominuje przekonanie, że spójność społeczna jest podstawą demokracji, a sytuacje, wktórych dochodzi do rozbicia społecznego, prowadzą do podważenia demokratycznejformy sprawowania władzy. Prawidłowość taką można było zaobserwować we Francji wkontekście wzrostu znaczenia skrajnej prawicy, które to zjawisko było wyrazem1022 Poglądy prezentowane podczas wywiadu przez Anne-Marie Guillemard, profesor na UniwersytecieParyskim, autorkę książek z zakresu problematyki welfare-state – październik 2004 rok.1023 Poglądy prezentowane podczas wywiadu przez Gilbert’a Argoud, pierwszego wice-mera miasta Saint-Etienne – październik 2004 rok.553