PRACA DOKTORSKA

cywilizacji. 525 Podział ten związany jest z wyłonieniem się specyficznej kategoriiczłowieka, a w zasadzie jego osobowości, którą można określić jako osobowośćnowoczesną. Człowiek nowoczesny to ten, który ze względu na posiadane przez siebiekompetencje, wiedzę, a więc szeroko rozumiany kapitał społeczny, może efektywniefunkcjonować w społeczeństwie poprzemysłowym, stanowiąc jednocześnie jego siłęnapędową. Jest to osoba posiadająca potrzebę osiągania, charakteryzująca się empatią itwórczym nonkonformizmem. Modernizacja, czy też stwarzanie warunków dlaspołecznego rozwoju, powinny więc oznaczać między innymi przebudowę ludzkiejosobowości w kierunku postaw nowoczesnych, z zachowaniem pozytywnego jądratradycji. 526Nie bez powodu L. E. Harrison i S. P. Huntington nadali swojej wspólnej książceznamienny tytuł „Kultura ma znaczenie”. Zrobili to bowiem, aby zwrócić uwagę naprzesunięcie czynników postępu i rozwoju społecznego do sfery kultury. Zdaniem tychteoretyków, to same społeczeństwa decydują współcześnie o swoim rozwoju poprzezwybór określonych wartości, pozwalających na adaptację do zmieniającego się otoczenia.Sporządziwszy mapę kulturową świata doszli oni do przekonania, że funkcjonują kulturybardziej i mniej sprzyjające społecznemu postępowi i demokratyzacji. 527 Modernizacjamoże więc postępować poprzez wspieranie określonych zmian społecznych,rozpoczynających się na szczeblu kultury, a więc kapitale kulturowym jednostek i ichkompetencjach. Pojęcie dobrobytu oraz zdolności do jego generowania zmienia wzwiązku z powyższym swoje tradycyjne znaczenie. Dobrobyt nie jest już tylko rozumianyjako strumień dochodu per capita, pozwalający na nabycie określonej liczby dóbr.Dobrobyt w społeczeństwie poprzemysłowym, w społeczeństwie wiedzy, to, jak piszeAmertya Sen, pula określonych zasobów, pośród których ogromną rolę odgrywaśrodowisko sprzyjające produktywności i pozwalające określić potencjał do wytwarzaniadóbr w przyszłości. Dobrobyt, to więc nie tylko warunki naturalne, finansowe zasobynarodu, czy infrastruktura techniczna i informacyjna, ale również kapitał instytucjonalny,525 Szczepański S. M., Krzysztofek K., Zrozumieć Rozwój, UŚ, Katowice, 2002, str. 272.526 Tamże, str. 42-46.527 Kultura ma znaczenie, red. Harrison L. E., Huntington S. P., Zysk i S-ka, Poznań, 2003, str. 102-111.254