PRACA DOKTORSKA

wiele od niego oczekują. Dla tych ostatnich państwo jest arbitrem, który gwarantujesprawiedliwość, równość i braterstwo, który czuwa nad sprawiedliwym podziałembogactwa. Pytanie, jakie znajduje się w centrum dzisiejszej debaty, to czy państwopowinno być wyłącznie strażnikiem reguł, czy też powinno je gwarantować, uczestniczącw ich wprowadzaniu w życie i finansując ich aplikację. Myślę, że zachowamy we Francjipaństwo, które będzie strażnikiem norm i praw związanych z równością, ale jednocześniebędziemy odchodzić od modelu państwa jako ich gwaranta i realizatora. Choć do tejostatniej funkcji państwa Francuzi są bardzo przywiązani, gdyż jak wskazywałem,przywiązanie to ma swoje głębokie korzenie.” 1056W kwestii oceny francuskiego Etat-providenc eksperci społeczni wskazywali naraczej niewielkie zadowolenie francuskiej opinii publicznej z funkcjonowania jegomechanizmów. Dominuje przekonanie, że „państwo pomaga, ale pomaga przedewszystkim innym, a nie mnie”. Jako ci „inni” podawani są często bezrobotni, emigranci,czy czarnoskórzy obywatele, którzy mają w społecznej ocenie wykorzystywać nadmiernąhojność systemu. Zdaniem De Planche najbardziej poszkodowana jest klasa średnia, któraponosi największe ciężary, związane z utrzymywaniem systemu społecznychzabezpieczeń. Ludzie posiadający wielkie fortuny, mimo sporych obciążeń, nie odczuwająciężarów socjalnych, tymczasem klasa średnia płaci relatywnie dużo, nie mającmożliwości, w związku z wprowadzoną selektywnością pomocy, korzystania z większościświadczeń i dopłat. Sytuacja ta była do zniesienia w okresie szybkiego wzrostugospodarczego, ale obecnie, kiedy bezrobocie dotyka również przedstawicieli klasyśredniej, grozi to jej społecznym buntem. 1057 De Carlo dodaje, że ocena francuskiego„welfare state” zależy również od tego, do jakiego sektora należą osoby wyrażające opinie.Twierdzi ona, że „pracownicy będą prezentowali opinie, zgodnie z którymi państwowinno zachować swoją obecną pozycję organizatora i zarządcy społeczeństwa, podczasgdy zadając to samo pytanie przedsiębiorcom, otrzymamy odpowiedź przeciwną.Przedstawiciele sektora prywatnego powiedzą raczej, że obecna rola i działalność państwa1056 Cytat z wypowiedzi francuskiego ekonomisty Pierre’a Meyer’a – październik 2004 rok.1057 Poglądy prezentowane podczas wywiadu przez De Planche, byłą publicystkę dziennika Les échos deRhône-Alpes – październik 2004 rok.568