PRACA DOKTORSKA

orientacji społecznej jest niczym innym, jak zinstytucjonalizowaną formą kompromisumiędzy dynamiką zysku w kapitalizmie, a potrzebą solidarności. 234 Jednocześnie tacyteoretycy, jak Peter Flora i Jens Alber zwracają uwagę, że powstawanie „welfare state”związane jest z modernizacją, jako procesem różnicowania strukturalnego ifunkcjonalnego. Ich zdaniem modernizacja powoduje osłabianie integracji oraz wywołujenapięcia społeczne, a tym samym w dobie wyłaniającej się „masowej demokracji”wymusza na państwie reakcje, mające na celu likwidację owych napięć. 235 Pośród teoriifunkcjonalnych odnoszących się do genezy państwa o orientacji społecznej warto jeszczewspomnieć o tych autorstwa J. Donzelot i F. Ewald. Teoretycy ci traktują powstające„welfare state” jako wyraz wyłaniającej się nowej formy więzi społecznej. Państwo oorientacji społecznej wypełnia ich zdaniem lukę, jaka powstała między równością napoziomie praw, a nierównościami społeczno-ekonomicznymi. 236Tak więc podsumowując idee zawarte w podejściu funkcjonalnym do genezypaństwa o orientacji społecznej należy powiedzieć, że to ostatnie ma za zadanieprzywrócenie społeczeństwu stanu equilibrum w sytuacji destabilizacji, jaką spowodowałoprzejście do społeczeństwa przemysłowego, a objawiające się spadkiem integracji,solidarności czy wreszcie osłabieniem więzi społecznej.Antony Giddens przedstawił tymczasem następujące strukturalne źródła „welfarestate”. Uważa on, że wyłanianie się instytucji opiekuńczych dało początek dążeniom dobudowy społeczeństwa, w którym praca w przemyśle zajmuje centralną pozycję. Wszelkiezabezpieczenia społeczne skierowane są do tych ludzi, którym nie udało się wejść narynek pracy, bądź którzy zostali z niego usunięci. Kolejnym elementem strukturalnejteorii narodzin „welfare state” Giddens’a, jest jej związek z wyłanianiem się państwnarodowych. Dodatkową motywacją budowniczych socjalnych struktur państwa była234 Patrz: Swaan de A., Sous l'aile protectrice de l'Etat, Paris, PUF, 1995 ; Robert Castel, Les métamorphosesde la question sociale, Paris, Fayard, 1995, (w:) Merrien F. X., Etat Providence, Presses Universitaire deFrance, Paris, 1997, str. 34.235 Patrz: Flora P. et Heidenheimer A. J. (ed.), The Development of Welfare States in Europe and NorthAmerica, New Brunswick, New York, 1981, (w:) Merrien F. X., Etat Providence, Presses Universitaire deFrance, Paris, 1997, str. 34.236 Ewald F., L'etat-providence, Paris, Seuil, 1986, p. 10; Donzelot J., L'invention du social, Paris, Fayard,1984, (w:) Merrien F. X., Etat Providence, Presses Universitaire de France, Paris, 1997, str. 38.123