PRACA DOKTORSKA

Głównym miernikiem efektywności makroekonomicznej jest Produkt KrajowyBrutto (PKB), który w ujęciu statycznym oznacza PKB na jednego mieszkańca orazjednego zatrudnionego, zaś w ujęciu dynamicznym będzie odnosił się do wzrostu PKB najednego mieszkańca lub zatrudnionego. Relacja między dwoma przedstawionymimiernikami, z których pierwszy odnosi się do przeliczania PKB na mieszkańca, a drugi naosoby zatrudnione, sam w sobie jest również miernikiem efektywności, gdyż oznaczaefektywność wykorzystania siły roboczej. Okazuje się bowiem, że wysokiej efektywnościw mikroskali może towarzyszyć silne przymusowe bezrobocie w skali makro, dlategoniwelowanie wysokiego bezrobocia może oznaczać podnoszenie efektywności całegosystemu ekonomicznego. Rezultat taki można otrzymać stosując m.in. odpowiednienarzędzia polityki społecznej (np. roboty publiczne), w których stykają się wymogisprawiedliwości i efektywności. Miernik efektywności w postaci PKB jest jednym zpodstawowych i najważniejszych, ale nie wystarcza do pełnej oceny efektywności danegoukładu, gdyż nie bierze pod uwagę wartości nakładów koniecznych do uzyskaniaokreślonych wskaźników PKB. Tymi zasadniczymi nakładami, których efektywnośćrównież należy badać, są kapitał i praca. Efektywność wykorzystania czynnika pracyzależy w dużym stopniu od ogólnej stopy aktywności zawodowej, która oznacza po prostuliczbę ludzi biorących udział w wytwarzaniu danego poziomu bogactwa kraju (PKB).Jednocześnie udział kapitału produkcyjnego w tworzeniu PKB w ogólnej wartości kapitałuprodukcyjnego wyraża stopień jego wykorzystania. Innym jeszcze czynnikiem,składającym się na efektywność w skali makro, jest efektywność inwestycji, którejpomiaru dokonuje się badając przyrost PKB generowanego przez określoną jednostkęinwestycyjną. Kolejnym czynnikiem, który należy brać pod uwagę przy wnioskowaniu natemat efektywności systemu gospodarczego, jest wpływ określonego procentowegowzrostu PKB na stan środowiska naturalnego. Jest to czynnik, który długo nie był branypod uwagę przy rachunku efektywności w skali makro, a który wciąż często pomijany jestw analizach na poziomie mikro. Wynika to prawdopodobnie stąd, że zależność międzywzrostem PKB, a stanem środowiska jest w większości przypadków negatywna, co75