PRACA DOKTORSKA

zawody oparte na pracy fizycznej, lecz w dobie społeczeństwa opartego na usługach iinformacji, stan taki wymaga rewizji. Rozwiązaniem, jakie dostrzega Esping-Andresen,jest bardziej elastyczny w swej konstrukcji system emerytalny, który niektórympozwalałby faktycznie odchodzić na wcześniejszą emeryturę, pozwalając jednocześnieinnym pracować nawet do 70-tego roku życia. Zdaniem tego autora, jest to sposób narozwiązanie obecnych problemów finansowych oraz coraz częściej poddawanej podwątpliwość solidarności międzypokoleniowej. 513Kolejnym problemem, jakiego rozwiązania wymaga „welfare state XXI wieku”, jestkwestia polityki zatrudnienia, która jest bezpośrednio związana z dwoma opisanymi wyżejzagadnieniami. Esping-Andersen uważa, że wszelka polityka zatrudnienia musi wspieraćsię na sektorze usługowym. Autor ten wspomina o swoistym dualizmie usług, a więc tychspecjalistycznych i wymagających wysokich kwalifikacji oraz tych na niskim poziomie,mniej efektywnych, związanych z działalnością na rzecz społeczeństwa. Uważa on, że wEuropie i w Stanach Zjednoczonych dobrze rozwinięty jest sektor pierwszy, a całkowiciezacofany jest sektor usług należących do kategorii drugiej. Tymczasem zjawisko masowegobezrobocia powinno stymulować do tworzenia miejsc pracy właśnie w sektorze usług niewymagających wysokich kwalifikacji. Zaletą tego sektora jest to, że nie jest onwystawiony na konkurencję międzynarodową, zaś mankamentem jest jego dużawrażliwość na koszty i łatwość jego substytucji poprzez odwołanie się do zasobówwewnątrz rodziny, przez co usługi te powinny być finansowane bezpośrednio przezpaństwo. Pójście tą drogą jest możliwe według Esping-Andersen w związku ze wzrostemzatrudnienia kobiet, gdyż rodziny posiadające podwójny dochód chętniej delegują prosteczynności na zewnątrz, co zwiększa liczbę miejsc pracy w sektorze usług społecznych. Jestto zdaniem autora sposób na odejście od tradycyjnego „welfare state”, w którympodtrzymuje się pasywnie dochody ludzi niepracujących, czyniąc politykę społecznąnieproduktywną konsumpcją. Rozwój niewymagających kwalifikacji i słabo płatnychmiejsc pracy jest kompatybilny z nowym scenariuszem państwa o orientacji społecznej, wramach którego należy zaakceptować nowe rozumienie równości, nie stanowiące już513 Tamże, str. 131-140.248