PRACA DOKTORSKA

ZAKOŃCZENIE I WNIOSKIPrzedstawiona we wstępie do niniejszej rozprawy problematyka badawcza,dotycząca zachodzących współcześnie relacji między sprawiedliwością społeczną aefektywnością ekonomiczną, znajdujących swoje odzwierciedlenie w aktualnej sytuacji iperspektywach dalszego funkcjonowania europejskich państw o orientacji społecznej,która okazała się problematyką niezwykle złożoną, znalazła swoje rozwinięcie ieksplikację w kolejnych rozdziałach tej pracy. Generalne wnioski, jakie można wyciągnąćz przeprowadzonych wywodów, mają w znacznym stopniu wydźwięk pozytywny iwskazują na szansę przetrwania europejskich wartości społecznych, na fundamenciektórych wykształciły się funkcjonujące po drugiej wojnie światowej państwa dobrobytu.Optymizm ten ma jednak charakter warunkowy i opiera się na przekonaniu, które biorącpod uwagę dotychczasowe doświadczenia historyczne nie wydaje się byćnieuzasadnionym, a dotyczącym potencjału adaptacyjnego europejskich społeczeństwzdolnych do sprostania wyzwaniom i związanym z nimi wyrzeczeniom, jakie przynosiwspółczesność.Ponieważ niemal każdy podrozdział, wszystkie rozdziały i części rozprawy, wktórych traktowane były poszczególne elementy składowe problematyki badawczej iudzielane były odpowiedzi na postawione pytania badawcze te generalne i pomocnicze,kończyły się przedstawieniem odpowiednich wniosków, nie wydaje się być zasadnym wtym miejscu szczegółowe i obszerne ich odtwarzanie. Dlatego obecnie podjęta zostaniepróby przeprowadzenia ich syntezy, w zakresie w jakim udzielają odpowiedzi nasformułowane we wstępie główne pytania badawcze.Pierwsze zasadnicze pytanie badawcze dotyczyło możliwości pogodzeniawspółcześnie wymogu sprawiedliwości społecznej i efektywności ekonomicznej.Odpowiedź, jakiej można udzielić na podstawie zwartości części teoretycznej rozprawy,jest odpowiedzią twierdzącą, lecz takowa wymaga dodatkowego wyjaśnienia w zakresiewarunków, jakie muszą zostać spełnione oraz właściwego zdefiniowania pojęćsprawiedliwości i efektywności, które umożliwią ich wzajemną pozytywną korelację.607