doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

ATATÜRK İLE YESEVİ’NİN ORTAK DÜŞÜNCE ZEMİNLERİ 113
üstünlüğü gerçeğini ortaya koyan, tamamen pratik ve ahlaki önem
taşıyan sistematik düşünce tarzıdır. Yesevi düşüncesi kendini bilme
sanatıdır. Bu düşünce tarzı zaman ve mekanı dondurarak değil
zaman ve mekanla iç içe onunla birleşerek olayı kavrama, Alemi
ve insani bütünlük içerisinde değerlendirme vardır. Atatürk olayları
ve gelişmeleri insan merkezli bir düşünce kalıplarıyla değerlendirirdi.
Atatürk’te Allah, Alem ve İnsan kategorik olarak birliktedir.
Atatürk’de insan, olayları ve gelişmeleri kendi kontrolünde tutan etkin
süje ise, Marx ve diğerlerinde insan, olayların yönettiği bir esirdir.
Bu açıdan bakıldığında Atatürk düşüncesinde, ilke ve idesinde
Batı tarzı kalıplar ve düşünceler yoktur.
Atatürk’ün yaptığı devrim bu Türk’e has bir devlet inşasıdır.
Türkün kendim yeniden yorumlamasıdır. Yeni değerler yaratmanın
ve millî bir transformasyonun fenomonolojik örneğidir. Halkın iradesini
yansıtan cumhuriyet ilkesel olarak Batıdan veya ondan bundan
alınmış veya dikte edilmiş bir nizam değildir. Halka ait yönetim ve
seçimle gelen yöneticilik Türk tarihinde mevcuttur. Eski Türk devletlerinde
hakanın seçimle han olması, kurultay gibi kurumunun han
ile halk arasındaki birliği ve geleceği belirlemesi, aksakallar meclisi
ve onayının büyük önem arzetmesi, Türklerin ta baştan cumhuriyetçi
olduğunun kanıtıdır. Batılı kalıpta bir cumhuriyet anlayışı olmasa
bile, halk egemenliğini öngören ilkeler ve düşünce tarzı Türklerde
vardır.
“Bu memleket tarihte Türk’tü, halde de Türk’tür ve ebediyen
Türk olarak yaşayacaktır. Türk milletinin tarihi Osmanlı tarihinden
ibaret değildir. Türk’ün tarihi daha eskidir ve bütün milletlere kültür
çağı açmış olan millet Türk milletidir. Biz bugünkü Türkler de onların
çocuklarıyız6 ”. Evet gerçeği de öyledir, Atatürk’ün ülkücülük
ruhunu besleyen ve onu ata yapan Osmanlıdır, Osmanlıyı Osmanlı
yapan da Türk milletidir ve Türk varlığını ortaya koyan da İslam’dır.
İşte Atatürk, Türk’ün geçmişinin üç çağı ve haletini birlik ve bütünlük
içerisinde yorumlayabilen, yoğuran ve sonuçta yeni bir değer
kuvvetini bulan insanlık tarihinin en büyük dehasıdır.
Atatürk iyi bir Müslüman olarak dinine, kitabına, peygamberine
çok saygılıdır. Onun derdi millete dinini, peygamberini, kitabını
6 a.g.e., s. 65; 94-97.