doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

MODERNLEŞMENİN EVRENSEL GELİŞİMİ İÇİNDE
TÜRKİYE’NİN VE ATATÜRK’ÜN YERİ
Prof.Dr.Mustafa ERGÜN*
Özet
Tebliğ, dünyada son üç-dört yüzyıldan beri devam eden modernleşme
hareketleri içinde Türkiye’nin gerek kronolojik gerekse
nitelik olarak yerini belirlemek ve bu Türk yenileşmesi içinde de
Atatürk’ün yerini ve rolünü ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Son yüzyıllarda ortaya çıkan ve hâlâ hızından bir şey kaybetmemiş
olan modernleşme hareketleri bilim ve teknolojide, sanayileşme
ve yeni ekonomik düzen alanında, demokratik hayatın geliştirilmesi
ve yaygınlaştırılması alanında, askerî sistemlerde, eğitim sistemlerinde,
hukuk düzeninde ve toplumsal hayatın hemen her alanında
meydana gelmektedir. Bu gelişmeler önce İngiltere’de başlamış,
oradan Hollanda, Belçika, Fransa kanalıyla kıt’a Avrupasına girmiş
ve Almanya, Rusya, Polonya, Balkan ülkeleri ve Türkiye’ye doğru
bir yayılma göstermiştir. Gelişme hareketleri öte yandan Japonya,
Kore, Malezya, Singapur, Çin, Hindistan yoluyla doğudan batıya
doğru da gelişmeye başlamıştır.
Osmanlı Devleti bu değişimlerin farkına çabuk varmış ama çeşitli
nedenlerle değişime tereddütlü başlamıştır. Her şeye rağmen
Batılılaşmada devlet kararlı bir yol tutmuş, topraklarının önemli bir
kısmını koruyamamış ise bile, çok sağlam tecrübeler geçirdiği için
temelleri çok sağlam olan bir devlet kurmuştur.
Osmanlının başlattığı Batılılaşma hareketi, Atatürk tarafından
* Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi