doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

756
NESRİN TAĞIZADE-KARACA
dönem Türk dinamizminin üç kıtada toprağa gömüldüğü bir süreçtir
ve Osmanlı devletinin genç, eğitimli ve donanımlı iki milyon evladı
peş peşe verilen savaşlarda yok olup gitmiştir. Savaş sonrasında
İstanbul’a dönmek yerine Anadolu’nun bağrında kalmayı ve yeniden
dirilmek için Ankara’yı seçen yeni yapılanma; iki küçük tepeye yaslanan
Ankara’nın yüzünü Batıya çevirmiştir. Büyük ideallerle ortaya
çıkan yeni Cumhuriyet’in yeni cazibe merkezi olan Ankara’da; Seyranbağları,
Dikmen, Keçiören ve Çankaya’nın bağ evlerinin yerini
yavaş yavaş konaklar almaya başlamış, Yenişehir sadece bir semt
adı olmayıp, yeni bir hayat tarzının hem adı, hem simgesi olmuştur.
İstanbul’un Beyoğlu, Şişli, Taksim gibi muhitlerindeki köksüz
ve yoz batılılaşma anlayışı bu sefer Ankara’ya yerleşenlerin köşklerine
taşınır. Atatürk’ün Çankaya bağlarındaki taştan yapılmış köşkü
adeta kuşatılmıştır. Batılılaşmayı, Cumhuriyeti ve yeni değerleri sığ
bir batı hayranlığı olarak anlayan bir kesim, eğlence ve sefahat yarışına
kapılarak vatan için (!) çabuk ve kolay kazanma yolunu seçmişlerdir.
Ankara romanında Yakup Kadri, Selma ve gazeteci Neşet
Sabit’in gözü ile anlatılan olaylarda 1930’ların Ankara’sını sergileyerek,
yenileşme hareketinin kusurlu yönlerini ve yapılan hataları
göstermeye çalışır. Ankara romanı üç bölümden oluşmaktadır. Birinci
bölüm: Sakarya savaşı öncesi (1922’ye kadar).İkinci bölüm:
Cumhuriyetin ilanını izleyen yıllar (1926’ya kadar).Üçüncü bölüm:
Cumhuriyet sonrasının 14. ve 20. yıllarını (1937-1943’e kadar) anlatır.
Romanın konusu bu üç dönemin Ankara’sıdır. Bu üç bölümdeki
olaylar yazarın her bölümde ayrı bir kişilik olarak karşımıza çıkardığı
Selma Hanım’ın çevresinde geçer. Selma’nın hayatı üç bölümde,
üç ayrı erkekle geçerken, arayışları Ankara’nın arayışları, yazgısı
Ankara’nın yazgısıdır. Selma Hanım’ın ilişki kurduğu erkekler ise
birer simgedirler.
Son bölüm yazarın hayalindeki Ankara’dır. Yazarın bu hayali
Cumhuriyet’in onuncu yıl dönümü bayramıyla başlar. Gazi Mustafa
Kemal’in Türk milletine hitabesi, bir devir başlangıcının, bir yeni
sabahın ilk işareti gibi olmuştur. Türk milleti ilim, imar, iktisat, güzel
sanatlar sahasında büyük bir gelişme içerisindedir ve Ankara’nın
çehresi değişmektedir. Yeni stadyumlar, yeşil çimenli sahalar, büyük