doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

ATATÜRK’ÜN KÜRESEL YÖNÜ ÜZERİNE 485
yet Hükûmetini yatıştırma ve ikna etmek işini de Türkiye üstlendi.
Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında da geniş ve çetin görüşme,
danışma ve tartışmalar yaşandı. 1925 tarihli Türk-Sovyet Saldırmazlık
Antlaşmasına ek 1929 Protokolü uyarınca Türkiye, böyle bir
paktı imzalayabilmek için Sovyetlerin onayını sağlamak durumundaydı.
Sovyetleri ikna etmek ciddi bir sorun oldu. Sonunda Balkan
Paktı’nın kimi hükümleri, Sovyet Hükûmetinin isteği doğrultusunda
değiştirildi ve Türkiye, Pakta bir çekince koymak durumunda kaldı.
Balkan Paktı, 9 Şubat 1934 günü Atina’da Türkiye, Yunanistan,
Yugoslavya ve Romanya arasında imzalandı. Bulgaristan ve Arnavutluk
buna katılmadılar. Ancak Pakt, onlara da açık tutuldu. (Md. 3)
Paktın 1. Maddesiyle, 4 devlet kendilerinin tüm Balkan sınırlarının
güvenliğini, karşılıklı olarak, güvence altına alıyordu. Yani
bu bir bölgesel savunma ittifakı, bölgesel bir yardımlaşma paktı idi.
Saldırı olursa yardımlaşmayı öngörüyordu. Ek Protokjolün 2. Maddesi
buna şöyle bir açıklık getirmişti: “Paktın amacı Balkan sınırlarını,
bir Balkan Devletince girişilecek bir saldırıya karşı güvence
altına almaktır.” Balkan sınırlarını tanımayan Balkan Devleti Bulgaristsan
idi. Dolayısıyla Pakt, imzacı Devletlerin Balkan sınırlarının
Bulgaristan’ın olası bir saldırısına karşı savunma amacı güdüyordu,
ama bir saldırı amacı gütmüyordu. Bu konuda Bulgaristan’a
ve Arnavutluk’a güvence veriliyordu. (Ek Protokol Md. 7).
Balkan Paktı’nın esas metni sadece 3 maddeden oluşuyordu ve
tam olarak şudur: