doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

238
SÜLEYMAN BEYOĞLU
dığı sonuç bildirisinin birinci, üçüncü, dördüncü, altıncı maddelerinde
aynı Erzurum Kongresi’nde olduğu gibi Müslüman olmayanların
statüsü ile millet kavramı içine kimlerin girdiği tekrarlanmıştır. 16
Millîyetçilerin azınlıklara zulüm ve baskı yaptığını iddia edenlere
karşı Mustafa Kemal, Amerika, İngiltere, Fransa, İtalya Fevkalade
Komiserleriyle, Flemenk, İspanya, İsveç, Danimarka elçiliklerine
aşağıdaki telgrafı göndermiştir. 17
1-Millet, bugünkü birlik ve teşkilatın meşru amacını ve gayrimüslim
unsurlar hakkında beslemekte olduğu vatandaşlık duygularını
Doğu Anadolu adına Erzurum ve bütün Osmanlı vatanı adına
Sivas’ta düzenlediği kongrelerin 7 Ağustos 1919 ve 11 Eylül 1919
beyannameleriyle dünyaya ilan eylemiştir.
2-Bütün Osmanlı vatanında tam bir sükûn ve ayırmaksızın cins
ve mezhep kişisel özgürlüklerin dokunulmazlığı geçerli olduğu halde
bazı kötü kalplilerin millî vicdandan doğan cereyanı gayrimüslim
unsurlar aleyhinde göstermek istedikleri haber alındığından; Bütün
vilayetler ve müstakil livalara bütün Osmanlı tebaasının aynı hakka
sahip ve memleketimizdeki yabancıların da vatan ve milletimiz
aleyhinde bulunmamak şartıyla Osmanlı misafiri olarak kabul edilmeye
devam edilmesi 16 Eylül 1919 tarihli genelge ile duyurulmuştu.
Bugünkü talebi de vatana hıyaneti sabit olan Ferit Paşa kabinesi
yerine millî emellere uygun meşru ve güvenilir bir kabinenin iktidara
geçmesidir.
3-Binaenaleyh memleketimiz dâhilinde mevcut olan asayişin
devamı ve gayrimüslim vatandaşlarımızın her türlü dokunulmazlığının
güvencede bulunduğunu tekrar bildirmekle övünç duyarız.
Gayrimüslim azınlıklar, Türk milletinin işgal olayları karşısında
bir araya gelerek oluşturmaya başladıkları örgütlenme çabalarına
karşı tedirginliğe kapıldılar. Millî Mücadele içinde yer almak yerine,
tedirginlik duyarak kendilerine baskı ve zulüm yapıldığı şeklinde dış
dünyaya karşı yalan haberler yaymaya başladılar. Mustafa Kemal
Paşa, gayrimüslim azınlıklara karşı yapıldığı iddia edilen katliam,
tehdit ve kötü muamelelerin, gayrimüslimler tarafından yapılan bir
16 Atatürk Özel Arşivinden Seçmeler, s.48-50.
17 Atatürk’ün Tamim, Telgraf ve Beyannameleri, IV, Ankara 1991, s.93-94.
Benzeri bir beyanat için bkz. Aynı eser, s. 388.