doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

204
ABDURRAHMAN ÇAYCI
İdea’yı hayata geçirmek, başka bir deyimle beş denizli iki kıt’alı
Büyük Yunanistan’ı gerçekleştirmek, ayrıca Karadeniz kıyılarında,
Samsun’dan Batum’a kadar uzanan bir coğ rafyada Rum-Pontus
Devleti yaratma faaliyeti içindedir. Doğu’da Karadeniz’den İskenderun
Körfezine kadar uzanan alanda, Büyük Ermenistan, Güneydoğu
da ise Büyük Britanya’nın himayesinde Kürdistan Devleti yaratılmak
isten mektedir. Boğazlar mıntıkası için uluslararası bir yönetim
düşünülmektedir. Geride kalan Anadolu toprakları da, Üçlü Anlaşma
gereği, üç büyük devletin savaş içinde yapmış oldukları gizli anlaşmalarla
belirlenmiş etki alanları olarak kabul edilmiştir.
Bu durum karşısında, iş başındaki hükûmet aciz ve çaresizdir.
Halk yorgun, bitkin ve yoksuldur. Barış özlemi içindedir. Fakat toprağına
bağlı ve gurur sahibidir. Yabancı egemenliği görmemiştir,
istiklaline aşıktır. Buna mukabil, Osmanlı devlet adamlarının hiç
birinde, Birinci Dünya Savaşı’nın galipleri olan süper devletler ve
onların ihtiras lı uydularına karşı, mücadele fikri yoktur. 2 Kurtuluş
için düşünülen sihirli formül şudur: Galip devletlerle mesele çıkarmamak,
mümkün olduğunca uysal davranmak, onların aralarındaki
rekabetten faydalanma yolları aramak, hatta kabilse büyük devletlerden
birinin himaye sini sağlayarak ne kurtarılabilirse onu kurtarmaya
çalışmaktır. Özellikle Padişah ve Sadrazam Damat Ferit Paşa
ümitlerini İngiliz himayesine bağlamışlardır.Bir kısım aydınlar ise
daha ehven-i şer görünen Amerika Bir leşik Devletleri’nin mandasının
peşine düşmüşlerdir.
İşte “Felaketin bir nehir gibi aktığı”, “Her şeyin zalim düşmanın
merhametinden beklendiği bir ortamda’’, Mustafa Kemal korkusuzca
ortaya atılmıştır. Boynunda İstanbul Hükûmeti’nin idam fermanı
vardır. O bu ka ranlık ve umutsuz koşullarda, Millî Mücadele’yi yıkılmaz
bir iradeyle örgütlemiş, yorgun ve bitkin Anadolu’yu ayağa
kaldırmıştır. O bağımsız lık savaşını, “hak verilmez, alınır”, “bağımsızlığı
için ölümü göze alan bir milletin yok edilmesi asla mümkün
değildir” inancıyla yürütmüştür. 3 Atatürk gerçekçi tutumuyla, zaman,
mekan ve imkân faktörlerini en iyi bir şekilde değerlendirerek,
süper devletlerin nitelediği emperyalist güçleri kutsal Anadolu top-
2 İNÖNÜ İsmet: Hatıralar, C II, s.272 v.d.
3 Atatürk, Kemal: Nutuk, Ankara, 1989, s. 8 v.d.