doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

TÜRK DEVRİMİ’NİN EVRENSEL NİTELİĞİ 625
uydurmakta doğru yönde bir adım atmış olduğuna biz inanıyoruz
(...) Değişen koşullara uygun olarak, hiddetli mollaların gürültülerine
aldırmadan gösterdiği cesaret övgüye layıktır (...) Ancak Türkiye
ıslahat için büyük arzusunun etkisiyle Avrupalı olan her şeyi yutmaktadır.
Korkarız ki genç ulusun hassas yapısı Avrupa yasalarındaki
bazı ham ve zehirli hususları hazmetmekte zorluk çekecektir. Bu
hareketli günlerde Türkiye’nin ihtiyatı elden bırakmamasını ve molla
İslamına tepkiyle Avrupa yasaları alacağı yerde Kuranı Kerim’e
ve yozlaşmamış İslama yönelmesini arzularız. (...) Kaderin cilvesine
bakınız ki, Hıristiyan ulusları zaman zaman kendi yasalarını Kuranı
Kerim’in çizdiği yola yaklaşacak şekilde yeniden düzenlerken ilerici
ve aydın bir Müslüman devleti, bunlar tarafından terkedilmiş patikalara
reaksiyoner adımlarla körcesine bir koşuyla yöneliyor.”
Günümüzde de rastlanan, dünyayı yönetmek iddiasındaki süper
güçleri İslam’a uymakla yüceltmeye kalkışan propagandacı görüşlerin
ilk örnekleri böylece belirmiştir. Buna karşılık Araplar içinde de
geride kalmanın üzüntüsünü belirtenler eksik değil:
“Mustafa Kemal’in genç hükûmeti bu hassas girişimi inanılmayacak
bir cesaretle sürdürüyor. Dün Arapça gazetelerden birinde
metni yayınlanan yeni evlilik yasası taslağı uygar ülkelerce kabul
edilen laik ilkelerle geçici olarak saygı göstermeye çalıştığı Kuran
hükümleri arasında orta yolu izliyor ama bunun etkisini hayli kısıtlıyor
(...) Yeni Türkiye yeni bir Medeni Kanun yayınlamakla bize
yüzyıllarca kabul ettirdiği, artık geçerliği kalmamış yasalar ve barbar
metodları terk ediyor. Biz ise daha ileri bir uygarlığa sahip olduğunu
kabul ettiğimiz Lübnan’da, Ankara’nın redettiği eski yasaları
uygulamaya devam ediyoruz. Sofuca bir bekleyiş içinde, girişimin
ve örneğin dışardan gelmesini bekliyoruz” 11
Doğu toplumları bu konuda örnek almayı arzulamazken,
1935’de Türk kadınlarına milletvekili seçme ve seçilme haklarının
da tanınmasıyla Türkiye Fransa, İsviçre gibi Avrupa ülkelerinin de
önüne geçmiş oluyordu.
Türk Devrimi’ne hayranlık, bağımsızlık özlemi ile ilişkili olmuştur.
Tunus’ta Burgiba’nın bu açıdan en önde geldiği bilinir. Pakistan
11 L’Orient. (Beyrut’ta yayınlanmıştır)27.8.1926