doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

64
SEÇİL KARAL AKGÜN
mesajını vermektedir. 21 Mart 1930’da görüştüğü Vossiche Zeitung
muhabirine de bu bağlamda açıklamalar yaparken Kuranı Kerim ve
Hz. Muhammed’in hayatına ait bir kitabı Türkçeye çevirttirmekte
olduğunu anlatır. “Halk, tekerrür etmekte bulunan bir şey mevcut olduğunu
ve din ricalinin derdi ancak kendi karınlarını doyurup, başka
işleri olmadığını bilsinler. Camilerin kapanmasına hiçbir kimse taraftar
olmamasına rağmen, bunların bu suretle boş kalmasına taacüp
ediyor musunuz?... Türk yalnız tabiatı takdis eder...” demesi üzerine
muhabir, Goethe’nin tabiata “Allahlar” dediğini hatırlatınca Atatürk,
yine bağımsızlığı vurgulayan şu yanıtı verir: “Takdise layık ancak
cemiyet-i beşeriyenin reisi olan kimsedir” Konuşma sırasında konuğu,
bilime dört elle sarıldığını anladığı Atatürk’ün talih ve tesadüf
üzerine görüşlerini sorunca aldığı yanıt “Talihin esası, tatbiki mümkün
olan mesailde tefekkür ve mülahaza ettikten sonra işe başlamaktır.
Kumandan olan bir kimsenin büyük bir azim ile fırsatları elinden
kaçırmaması lazımdır. Aynı zamanda akla muvafık olan şeyleri takip
etmesi lazım gelir.” 34 Atatürk bu sözleri ile akılcı ve gerçekçi bakış
açısından başkasına yaşamında yer vermediğini anlatmaktadır.
Atatürk, 1926 Haziranında İzmir’de karşılaştığı suikast teşebbüsünün
aslında Cumhuriyete bir kasıt olduğunu bilerek “Teşebbüsü
elimin benim şahsımdan ziyade mukaddes Cumhuriyetimize ve
onun istinat ettiği ali prensiplerimize müteveccih bulunduğuna şüphe
yoktur... Cumhuriyetimizin ve milletin ruhundan mülhem prensiplerimizin
bir vücudun izalesi ile haleldar olabileceği zehabında
bulunanlar çok zayıf dimağlı bedbahtlardır….Benim naçiz vücudum
elbet bir gün toprak olacaktır, fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar
kalacaktır. Ve Türk milleti emniyet ve saadetini zamin prensiplerle
medeniyet yolunda tereddütsüz yürümeğe devam edecektir.” 35
diyerek Cumhuriyetin öneminin bireysel kaygılardan çok üstün olduğunu
anlatması da kuşkusuz onun hem yurt sevgisini, hem cumhuriyetçiliğini
belgeleyen en önemli sözlerinden biridir.
Atatürk’ün Amerikalı gazeteci Gladys Baker ile İkinci Dünya
Savaşı’nı getirecek kara bulutlar dolaşmaya başladığı sıralarda yaptığı
söyleşi de barış ağırlıklı olmak yönünden öbür yabancı gazete-
34 İbid, s. 84-88.
35 İbid,s. 80.