doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

BİR ASKERÎ DEHA OLARAK ATATÜRK’ÜN İLERİ GÖRÜŞLÜLÜĞÜ VE
ORDU-MİLLET DAYANIŞMASINA VERDİĞİ ÖNEM
Sakarya Zaferi, Türk halkının bağrından çıkan ordusuna olan
güvenini daha da artırmıştır. Bundan böyle, ordu için silah ve malzeme
alımında, orduya araç-gereç bağışında Anadolu şehirleri birbiriyle
adeta yarıştılar. Sakarya Savaşı öncesinde muhalefetin karşı
çıkmasına rağmen, kamuoyundaki tepkileri bir yana bırakıp büyük
bir kararlılıkla hareket eden Mustafa Kemal Paşa, orduyu Sakarya
Nehrinin doğusuna çekmiş, “Hatt-ı müdafaa yoktur, sath-ı müdafaa
vardır. O satıh bütün vatandır...” savunma ilkesi ile aslında İkinci
Dünya Savaşı’nda gündeme gelecek olan “Stratejik Savunma”yı o
sırada uygulamıştır. 57 Bu savaşta Türk ordusu 100 km. genişlikte yer
yer 10-20 km derinlikte bir stratejik savunma savaşı yaparak dünya
tarihinde bir ilk uygulamayı başlatmıştır. O, Kurtuluş Savaşı’nın
geçireceği aşamaları çok önceden görmüş ve Sakarya’da bir ölüm
kalım muharebesi vererek zafere giden yolu açmıştı.
Sakarya Meydan Muharebesi’nden sonra ordu millet dayanışması
ve halkın orduya olan yardımları giderek arttı. Büyük Taarruz
Zaferi ise Türklerin ordu-millet dayanışmasıyla zafere ulaştıkları bir
tarihi dönüm noktası oldu. Mustafa Kemal Paşa, Büyük Taarruz’da
uyguladığı düşmanı yanıltma taktik ve stratejisi ile bazı komutanların
karşı çıkmalarına rağmen, “kesin sonucu bu güçle almaya mecburuz”
diyerek büyük bir kararlılıkla planını uygulamıştır. Yunanlılara
karşı uyguladığı taktik örtü ve aldatma harekatıyla cephede
onları yanıltmış ve beklenmeyen bir zamanda yaptığı taarruzla zafere
ulaşmıştır. 58 Mustafa Kemal Paşa’nın Büyük Taarruz’dan sonra
Batı Cephesi Komutanlığına, orduya yayınlanmak üzere verdiği
lanma 3 Nisan 1924 tarihinde çıkartılan “Mahsup Kanunu” ile 1926 yılı
sonlarına kadar ödenmiştir.
57 Nusret Baycan, Aynı eser, s. 62.
58 Mustafa Kemal Paşa, Büyük Taarruz hazırlıkları sırasında Ankara’da karargahta
bulunanlara büyük bir kararlılıkla şunları söyler: “Taarruz haberini
alınca hesap ediniz, on beşinci gün İzmir’deyiz.” Paşa, İzmir’den dönüşünde
bu konuşmasına şahit olan kişilerden ikisini karşısında görünce, “Bir gün
yanılmışım” diyerek Büyük Taarruz öncesi konuşmasına atıf yapmıştır. Bk.,
Selahaddin Demirkan, Bir Milletin Yarattığı Lider Mustafa Kemal Atatürk,
İstanbul 1972, s. 31. Nitekim Atatürk, “Yolunda yürüyen bir insanın
yalnız ufku görmesi kafi değildir. Ufkun ötesini de görmesi lazımdır.” der.
Ufkun ötesini ise, ancak tarih bilincine sahip sezgi gücü yüksek ileri görüşlü
insanlar görebilir. Bk., Demirkan, Aynı eser, s. 205.
379