doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

DOĞU SINIRININ PEACE MAKER OLARAK BELİRLENMESİNDE MUSTAFA KEMAL PAŞA
(1920-1921)
Eylül 1921’de, icra edildi. Sovyet tarafını Guzinskov Aleksi Nikolay
Baviç’in başkanlığındaki heyet temsil etti. Rus heyeti 20 Eylül
1921’de Salı günü öğleden evvel saat 09.30’da özel bir tren ile
Kars’a ulaştılar. Rüşdi Bey, Kars Mutasarrıf Vekili ve Süvari Tümeni
Komutanı Sami Sabit (Karaman), Mevk-i Müstahkem Komutanı
Emin Bey askerler, okullar, ileri gelenler tarafından karşılandılar.
Bunlar arasında, güven mektubunu Ağustos 1921’de Kars’da Kâzım
Karabekir’e arzeden Yoldaş Kigork Serkisyan da göze çarpıyordu.
Daha sonra Kars’a hâkim bir tepede bulunan Ruslardan kalma binaya
geçilmiş (şimdiki Vali Konağı) ve burada kalabalık huzurunda
hem Kâzım Karabekir ve hem de Bolşevik heyeti başkanı Aleksi
Nikolayeviç kısa fakat andlaşmanın önemini vurgulayan nutuk irad
ettiler. Eller sıkılarak, dosyalar takdim edildi. Çay verildiği sırada
da İdadi öğrencileri, Bolşevik heyete Türk bayrağı verdiler. Yoldaş
Kuzinov çocukları kucaklayarak, öptü. Sonra, günün anlamına uygun
fotoğraf alındı. Ayrılmadan önce de Kâzım Karabekir, heyecanlı
bir şekilde “Rica ederim... Gördüğünüz samimi ruhları Moskova”ya
söyleyiniz” hitabına karşılık veren yoldaş ise “burada gördüğümü
yeni Türkiye’nin Rusya için en kuvvetli bir dost olduğunu söyleyeceğim”
cevabını verdi. Son olarak, Kâzım Karabekir “çocuklarımın
dostluğunu Rus çocuklarına lütfen bildiriniz dedi 13 .
Kars Konferansı (26 Eylül-13 Ekim 1921)
Doğu Sınırı’nın belirlenmesi, ülkeler arasındaki bazı problemlerin
karşılıklı olarak giderilmesi için Kars’ta, daha önce belirlenen
tarihte, 26 Eylül 1921’de toplanıldı. Bu arada Kars epeyce hareketli
günler geçirdi. Ermenistan temsilcisi göreve başladı. Moskova
Andlaşması’nın karşılıklı değişimi burada yapıldı. Son olarak da,
Rusya, Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan murahhasları trenle,
Gümrü’den, Kars’a ulaştılar. İstasyonda törenle karşılandılar.
Kars’daki toplantıya katılan devlet ve murahhaslar şunlardı.
TBMM Murahhasları:
Başkan: Tuğgeneral Kâzım Karabekir Edirne Milletvekili
Şark Cebhesi Komutanı
13 Varlık Gazetesi, (29 Eylül 1337), s.l.
589