doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

ATATÜRK’ÜN BAKIŞ AÇISIYLA AZINLIKLAR 239
propaganda olduğunu ifade edilmiştir. Mustafa Kemal Paşa’nın gayrimüslim
azınlıklara karşı, Türk Milleti tarafından kötü muamele
edilmediğine ve her zaman haklarını korunacağına dair görüşlerine
Yedigün Gazetesinin Sivas’ta bulunan özel muhabiri ile yaptığı mülakat
örnek verilebilir. Bu mülakat esnasında muhabir, gayrimüslimler
ile Müslüman halk kitlesi arasındaki ilişkilerin nasıl olduğunu
sormuştur. Mustafa Kemal Paşa, gayrimüslimlerin kötü niyetli davranışlarına
rağmen halkımızın sağduyulu ve sorumlu davrandığını
ifade etmiştir. “Her şeyden evvel şunu söylemek isterim ki; Millî
teşkilatın gayrimüslim unsurlar aleyhinde hiçbir zararlı fikri yoktur.
Bu suretle bir takım gayrimüslim unsurların devlet ve milletimiz
aleyhinde bazı tahrikler ve girişimlerde bulunacak kadar zararlı eğilimler
besledikleri vaki ile sabit olmuşsa da meşru hakkına dayanan
milletimizi sükûnet ve ciddiyeti karşısında hiçbir netice elde edemeyeceklerini
hissetmeğe başladıklarını kabul ediyoruz. Bu takdirde
arada hiçbir zıtlık sebebi kalmayacaktır. Biz onların her türlü vatandaşlık
haklarını tamamıyla sağlayarak unsurlar arası bir denge ve
ahenk ihyasını asıl amacımız sayacağız”. 18
Anadolu ve Rumeli Müdafaa-yı Hukuk Cemiyeti Heyet-i Temsiliye
üyeleri Mustafa Kemal Paşa, Rauf ve Bekir Sami Bey ile İstanbul
Hükûmetinin temsilcisi Bahriye Nazırı Salih Paşa arasında
20-22 Ekim 1919 tarihinde yapılan görüşmelerde Sivas Kongresi
beyannamesinde yer alan maddelerin görüşülmesi sırasında yapılan
protokollerde Osmanlı Devleti için düşünülen ve kabul edilen sınır
Türk ve Kürtlerin oturdukları araziyi içine aldığı, Kürtlerin Osmanlı
toplumunun ayrılmaz bir parçası olduğu, Kürtlerin sosyal ve geleneksel
haklar yönünden gelişmelerinin destekleneceği, yabancılar
tarafından Kürtlerin bağımsızlığı adı altında yayılmakta olan yalanların
önüne geçmek gerektiğine karar verildi. Ayrıca Sivas Erzurum
ve Sivas Kongresinde alınan Müslüman olmayan unsurlara siyasi ve
sosyal dengeyi bozacak şekilde ayrıcalıklar verilemeyeceği konusu
üzerinde önemle duruldu. Müslüman olmayanlar unsurlar hakkındaki
bu kararın bağımsızlığın fiilen elde edilmesi için zorunlu olduğu
vurgulandı ve bunda yapılacak en ufak bir fedakârlığın bağımsızlı-
18 Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, III, s.4;ll Ekim 1919 tarihinde Yediğim
Gazetesi muhabiri ile yapılan mülakat.