doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

ÇAĞINA VE BÖLGESİNE SIĞMAYAN ÖNDER: ATATÜRK 879
Henri Ford çıkmaktadır. Adam sanki tüccar değil, devlet içinde devlettir,
ülkede kuş uçurtmamaktadır ve üstelik bir Kemalizm hayranıdır.
(Hatta Rıza Tevfik’e göre İngiltere Kralı Altıncı Corc bile
iliğine kadar Kemalisttir!). Onun 150’lik olduğunu öğrenince Atatürk
aleyhinde konuşacağını zannederek gittiği her yerde konferans
vermesine engel olurlar. Halbuki filozof güneşe yumruk sallayacak
kadar ahmak değildir! O, Gümülcine’de seçim propagandası sırasında
nasıl dayak yediğini, Maarif Nazırı olduğunda müsteşarının
yüzünü unutup her gün misafir zannederek kahve ısmarlayıp kimsiniz
efendim diye sorduğunu, Fuzuli’ye “acem şairidir” dediği için
Darülfünundan nasıl sepetlendiğini anlatıp Amerikalıları güldürerek
paraları cebine indirecektir, ama onu Atatürk aleyhinde konuşacağını
zannederek konuşmasına fırsat vermezler, dolayısıyla umduğu paraları
kazanmasını engellerler, Filozof ta hayal kırıklığı içinde geri
döner 21 .
1937 yılında Sancak davasının çözümü üzerine Atatürk’ün Yüzellilikler
için af çıkarılmasını arzu etmiş, ama hükûmette bir hareket
olmamıştır.
15. İskenderun Sancağı için siyasi mücadelenin başlaması:
Hatay adı, Hatay bayrağı
9 Eylül 1936’da imzalanan Fransa- Suriye anlaşması İskenderun
Sancağı’nın özel statüsünü dikkate almamıştı. 1 Kasım
1936’da Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni açış nutkunda Atatürk
Sancak konusuna da temas etti. Bu konuşma mecliste büyük heyecan
yarattı, coşkun sevinç gösterileri oldu ve gözyaşlarıyla alkışlandı.
Yabancılar bu konuşmayı bir ültimatom olarak değerlendirdi.
Gerçekten de bu müdahele Hatay için mutlak kurtuluş demekti.
Türkiye artık güçlüydü ve hakkı olan yurt parçasını istiyordu !..
Atatürk, 2 Kasım 1936 günü, aynı zamanda Antalya Mebusu
olan Tayfur Sökmen’i çağırttı. Ona, “Sökmen, bugünden itibaren
dâvâya resmen el kondu. Antakya- İskenderun ve havalisinin ismi
bundan böyle “HATAY” dır. Cemiyetinizin adını “HATAY EGE-
21 Hilmi Yücebaş, Filozof Rıza Tevfik, Hayatı-Şiirleri-Hatıraları, İstanbul
l957, s. 106-108. Röportajı yapan kişi Yüzelliliklerden Tarık Mümtaz’dır)