doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

ROMANYA TÜRK TOPLUMUNUN MODERNLEŞMESİNDE
ATATÜRK VE DEVRİMLERİNİN ETKİSİ
Gerçekten özellikle İki Dünya Savaşı arasında, Romanya’da
yayınlanan Türk basını gözden geçirildiği takdirde, Atatürk ve Devrimlerine
son derece, önem verildiğini ve okuyucuları bilgilendirmeye
özen gösterildiğini söyleyebiliriz. Hattâ, bu gibi olaylara, henüz
Mustafa Kemal’in adı geçmese de, daha 1915 yılından, yani Çanakkale
Savaşlarından başlanmış olduğunu: “İngiliz filosu Çanakkale
Civarında”, “Harbin Son Vaziyeti” veya “Çanakkale’den Kaçıyorlar”
ve daha başka başlıklı makalelerden anlayabiliyoruz.
Lakin, Mustafa Kemal’in, 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a
ayak basmasıyla başlayan “Millî Kurtuluş Savaşı”na özel bir yer
verildiği görülmektedir. Bu hususta: “Türkiye Haberleri”, “Anadolu
Haberleri”, “En Son Haberler” ve daha başka başlıklar altında yayınlanan
makaleler örnek sayılabilir.
Aslında, “Millî Kurtuluş Savaşı”nın daha başlangıcında, bu
ölüm-kalım mücadelesinin zaferle sonuçlanacağına inanılıyordu.
Nitekim, Yunan ordularının Anadolu ortalarına doğru ilerlemekte
oldukları bir sırada, Romen basınından yapılan bir alıntıda, böyle
bir maceranın “Yunanlılara, felaketten başka bir şey getirmeyeceği”,
daha o zamandan haber veriliyordu.
Diğer taraftan, o dönemlerde, Avrupa’ya gidip gelen çeşitli
Türk heyetlerinin Romanya’ya uğradıkları ve bu gibi vesilelerle,
verdikleri beyanlar da gözden kaçmıyordu. Örneğin, Sevr Muahedesini
imzalamak üzere, Paris’ e doğru yola çıkan Heyetin, Bükreş’te
“Türk milletinin böyle bir barıştan memnun olmadığı” lâkin, karşı
bir siyasetin, Osmanlı Devleti için vahim sonuçlar doğurabileceği
göz önünde bulundurulmalı, Türk Hükûmetinin “böyle bir barışı imzalamayı
uygun bulduğu” gibi açıklamalar, gazete sayfalarında yer
alıyordu.
Özellikle İnonü zaferlerinden sonra, Yunan ordusunda baş gösteren
manevi bozukluklar ve Anadolu’da beliren zafer işaretleri de,
gazete sayfalarında sevinç ve coşku ile karşılanıyordu.
Aynı zamanda, Londra konferansında, Ankara Hükûmetini temsil
eden Bekir Sami Bey’in büyük bir sempati kazandığı da gözden
kaçmıyordu. Hattâ, Bekir Sami Bey’in: “Şarkî Avrupa’da, Fransız
Nüfuzunun takviyesini macip olarak Türk-Polonya-Romanya ittifakının
husûl bulmasını ez-dil ve can temenni ederim.” şeklinde ver-
331