doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

622
ORHAN KOLOĞLU
İslama saygısını belirtmekle birlikte, bunun siyasi başarıya götürecek
bir araç olmadığını saptamaktaki isabeti, Hilafetin lağvına
giden olaylarda İngiltere’nin oynamağa kalkıştığı oyunlarla kanıtlanmıştır.
Üstelik Türkiye’nin kabul ettiği laikliğe de, maalesef bizim
bazı aşırı dinci çevrelerin de ileri sürdükleri gibi, asla dinsizlik
denemez. Aksine Osmanlı yönteminin devamı niteliği taşıdığı
dikkatlerden kaçmaz. İslam Devletleri içinde din adamlarını devlet
memuru statüsüne sokan ve devletin politikasına uymaya mecbur
eden Osmanlı Devleti olmuştur. Cumhuriyetin laiklik formülü dini
devletten tamamen dışlamamakta, aksine din eğitici kadroları yine
devlet memuru statüsüne tabi tutmuş, sadece siyasi konularda karar
verme yetkisini kaldırmıştır. Bununla dinin temelinde bulunan birey
ile Allah’ı doğrudan karşı karşıya bırakma ilkesini tam uygulamaya
koymuş oluyordu.Bu girişim, toplumumuzda yüzyıllarca sorun
olmuş Sünni-Şii çekişmesinin de tamamen gündem dışı kalmasını
sağlamıştır.
Böylece, günümüzde rastlanan Ilımlısı, Kalvinist reformlusu
gibi formüllerle din üzerinde oyun oynanması çabalarına daha o zaman
nokta koymuş oluyordu. Hilafet lağvedildiğinde İslamcı çevrelerin
arkası arkasına kongreler düzenleyerek Osmanlı Hilafeti yerine
bir yenisini kurma çabaları gündeme getirilmiştir. Daha 1930’lu yıllarda
kendileri bu şekilde kuracakları bir hilafetin sömürgeci devletlerin
oyuncağı olacağı kararına vardıkları için bu projeyi o zaman
terk etmişlerdi. Bu eğilimin günümüzde de dünya egemenliği peşinde
koşanların kendi politikalarına uygun bir İslam oluşturma çabalarıyla
devam ettiği dikkate alınırsa, Atatürk’ün uzağı görüşlülüğü
daha iyi anlaşılır.
EVRENSEL ETKİSİ
Daha başlangıçta hemen hepsi Tanzimat’ın çağdaşlaşma çağrılarına
karşı çıkan Orta Doğu toplumları, Türk büyük zaferi karşısında
büyük şaşkınlığa uğramışlardır. Sevr barışı imzalanırken sömürgeci
güçlere destek veren, karşılığında tam bağımsızlıklarına kavuşacaklarını
sanırken ‘‘manda’’ lıktan kurtulamayan liderleri, Türkiye’nin
bu sonuca varması karşısında kendi toplumlarına açıklama yapmakta
güçlük çekmişlerdir. Bu yüzden birçok ülkede (Irak, Suriye,