doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

796 MUSTAFA ERGÜN
siyasi alanda parlamenter bir cumhuriyete, hukuk sistemi tamamen
çağdaş hukuka kavuşmuş, eğitim sistemi laik ve bilimsel temelde
tam “rayına oturtulmuş”tur. Ayrıca kurulan devletin sınırları içindeki
bütün insanları çağdaş laik “Türk” kültürü içinde birleştirmek
için büyük çaba harcanmış, halka kuvvetli bir özgüven aşılanmış ve
hiçbir zaman eskimeyecek “millete ait bir egemenlik” ve “çağdaş
uygarlık düzeyinin üzerinde olmak” gibi idealler ortaya konmuştur.
Batılılaşmada dil, din ve diğer kültürel unsurların tamamen değiştirildiği
bir sömürge batılılaşması izlenmemiş; Çin ve Japonya
gibi kapılarını uzun süre Batılılara kapatarak olayı görmezden de
gelmemiş, onlarla savaş ve barış içinde bazen uzlaşarak bazen dövüşerek
kendi kültürel değerlerine bağlı, kararlarını bağımsız olarak
kendi veren sağlam bir gelişme yolu izlemiştir. Bugün bile izlediğimiz
bu politikada, Atatürk’ün büyük rolü vardır.
Giriş
Oswald Spengler dünya tarihine yön vermiş sekiz büyük kültür
arasında Türk kültürünü saymaz. Arnold Toynbee de tarihe damgasını
basmış yirmi küsur temel kültür arasına Türk kültürünü koymaz.
Bu değerlendirmeler uzun uzun tartışılıp karşı tezler üretilebilir; bu
tarihçilerin görevidir. Ancak şurası unutulmamalıdır ki, Türk kültürü
tarihin her döneminde dünyanın en güçlü kültürleriyle yanyana, her
zaman mücâdele halinde yaşamıştır. Dünyanın en güçlü kültürünün
Çin kültürü olduğu zaman onlarla yanyana zorlu bir mücâdele yapmıştır.
İran-Turan mücaleleleri yüzyıllar boyu sürmüştür. Hint kültürünün
tüm Asyaya yayılma döneminde biz hemen karşılarında idik.
Tüm ortadoğuyu, kuzey Afrika’yı ve İran’ı bir hamlede ele geçiren
Arap ordularıyla Orta Asya’da 250 yıl boyunca mücâdele eden de
Türklerdir. İran ve Arap süzgecinden geçtikten sonra Anadolu’da o
zamanın en güçlü devlet ve kültürlerinden olan Bizans ile mücâdele
edip onu ele geçiren, ve daha sonraki yüzyıllarda hem Avrupa devletleriyle
hem Rusya ile uzun bir mücâdeleye giren devlet de bu devlettir.
Tarihin garip cilvesine bakın ki, şimdi de dünyanın en baskın
kültür ve devleti olan Amerika ile yan yana gelip yaşamaya çalışan
devlet de Türk devletidir.
Bu zor hayat bize devlet kurma, çok değişik kültürlerle bir arada
barış içinde yaşama, bağnaz olmama ve değişikliklere çabuk intibak