doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

758
NESRİN TAĞIZADE-KARACA
yerde öteki başlar.” (Balabanlılar 2003, 100)
İşgal yıllarında İstanbul’dan İnebolu yoluyla Anadolu’ya geçen
Yakup Kadri, heyecanlı ve sıkıntılı bir yolculuktan sonra Ankara’ya
ulaştığında duygularını; olayları dış görünüşleriyle değerlendirmeye
çalışanların Ankara şehrindeki ‘tecellinin sırrını’ anlayamayacaklarını,
‘mazlum ve mağdur millet için de ilahi nefhanın estiği yer
Anadolu’nun en harap bir kasabası olan Ankara’dır’ şeklinde dile
getirecektir. Ergenekon’da Ankara’ya dair izlenimlerini anlatmayı
sürdüren yazar, Atatürk’le ilk görüştüğünde çok heyecanlı olduğunu
belirttikten sonra gözlem ve tasvirlerini şöyle dile getirir:
“Mustafa Kemal Paşa, sivil giyinmiş, ortadan biraz daha boylu,
zayıf ve sarışın bir zattı. Gazetelerde gördüğünüz resimlerden hiç
birine benzemiyordu. Kendisi bu resimlerin hepsinden daha sevimli,
daha canlı, daha müstesna bir simaydı. Yüzü renk ve çizgi itibariyle
bir tunç parçası üzerine oyulmuş bir eski madalyonu andırır. Elmacık
kemikleri çıkık, ağız kemikleri kuvvetli ve alnı sertti. Ve bu
yüzün bütününde çok zahmet görmüş, çok uğraşmış, çok düşünmüş
kimselerin çehresindeki ifade vardır; fakat, hiçbir yorgunluk emaresi
göstermemek şartıyla. Kısık ve sıcak bir sesle konuşuyor, mavi gözleri
muammalı nazarlarla bakıyor, vücudunun kımıldanışları genç
bir parsın kımıldanışları gibi sevimli, munis bir tarzda haşin ve çeviktir.”
(Ergenekon, 110)
Yakup Kadri, ömrü boyunca bağlı kaldığı Atatürk’ü, çeşitli cepheleriyle
anlattığı aynı adlı monografisinde;“Atatürk kendisini unutmayanlar
için, tükenmez bir enerji ve optimizm kaynağıdır ve onu
unutturmamak hepimize kutsal bir vatan borcudur” (Karaosmanoğlu
1981, 8) der. 1938 yılında Prag’da yazmaya başladığı ancak 1946’da
basılabilen Atatürk monografisine, “Bizim ilk gençlik yıllarımız bir
millî kahramana hasretle geçti” diye başlar. Mondros Mütarekesi’nin
imzalandığı İsviçre’de tedavi olduğu dönemde dışarıdaki genel hava
ve düşman basınından takip ettiği batının Türklüğe karşı olan tutumu
ve Türkler hakkındaki düşünceleri 29 yaşındaki Yakup Kadri’yi
çok incitmiştir. Hatıralarında; “İsviçre’nin olsun, Fransa’nın olsun,
İngiltere’nin olsun, bütün gazeteleri başımıza gelenleri azımsıyor,
Türk milletinin yeryüzünden kazınmasını, Türkiye’nin dünya haritasından
silinmesini istiyordu. Dünya amme-efkarı o derece aleyhi-