doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

ATATÜRK’ÜN EĞİTİM REFORMUNUN TEMEL UNSURLARI VE UYGULANMASI 787
Bir kütle millet olabilmek için mutlaka eğiticilere, öğretmenlere
muhtaçtır. Onlardır ki bir toplumu hakikî millet haline koyarlar (...)
Cumhuriyet sizden yüksek hizmet bekliyor.” (14.10.1925’de İzmir
Erkek Öğretmen Okulundaki konuşması)
“Ordularımızın kazandığı zafer, sizin (öğretmenlerin) ve sizin ordularınızın
zaferi için yalnız zemin hazırladı. Gerçek zaferi siz kazanıp
sürdüreceksiniz ve mutlaka başarılı olacaksınız.” (27.10.1922’de
Bursa’da öğretmenlere seslenişi)
“Öğretmenlerimizin sayıca yetersizliği, yetişen öğretmenlerimizin
değer ve faziletteki yüksekliğiyle ancak telâfi edilebilir.”
7. Eğitimin işe yarar olması, hayatta başarılı olmayı sağlaması,
toplumu çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne çıkarması
Atatürk, Osmanlıların gerilemesinin ve Osmanlı ülkesinin “yabancıların
sömürgesinden başka bir şey olmamasının nedeni olarak
özellikle memurculuk zihniyetini ve pasif insan yetiştirme anlayışını
görür. Bu nedenle O, memur olmaya aşırı düşkünlüğü ortadan
kaldırmaya çalışmış, yeni ve aktif bir insan tipi yetiştirmeyi he def
göstermiştir. Ona göre bilgi, bir süs, zevk ya da baskı aracı değil,
hayatta başarıyı sağlayan, kullanılabilir bir “araç” olmalı, her öğretim
düzeyinde, “iktisadî hayatta” etkili olacak “uygulamalı bilgiler”
kazandırılmalıdır.
Atatürk, Şubat 1923’te İzmir’de toplanan Türkiye İktisat Kongresinde
de bu konu üzerinde önemle durur, O, “kanaat tükenmez bir
hazinedir” şeklindeki top lumdaki yaygın deyişin yanlış yorumlanarak
ülkeye büyük “kötülük” edildiğini, oy sa amacın, “ülkenin bayındırlığı,
ulusun refah ve zenginliği olması gerektiğini” vurgular ve
der ki : “Çocuklarımıza o şekilde eğitim, öğretim, bilim ve irfan vermeliyiz
ki, ticaret, tarım, sanat alanlarında yararlı, etkin, faal, uygulayıcı
olsunlar. İlk ve orta öğretim bu temele göre düzenlenmelidir.”
1931 ‘de şöyle der:
“İlk ve orta öğretim mutlaka insanlığın ve medeniyetin gerektirdiği
ilmi ve tekniği versin, fakat o kadar pratik bir tarzda versin ki,
çocuk okuldan çıktığı zaman aç kal maya mahkûm olmadığına emin
olsun.”