doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

466
BİLÂL N. ŞİMŞİR
harikulade beynelmilel bir sima, İngiltere’nin büyük bir dost gaip
ettiklerini söyledi.” 21
11 Kasım 1938: Türkiye’nin Tahran Büyükelçisi Enis Akaygen
Ankara’ya şunları telledi:
“Reisicumhurmuz Atatürk’ün ebedi ufulü daolayısile Saray-ı
Şehinşahi ve Hükûmet bir ay resmi matem ilan etmiştir. Şehinşah
Hazretleri tedfin merasiminin sonuna kadar İran’da askerî ve resmi
diğer emakin üzerine ve ecnebi memleketlerdeki İran mümessilliklerinde
bayrağın yarıya çekilmesini emir buyurmuştur. Bu irade-i
Şehinşahi bugün bütün gazetelerde ilan edilmiştir.” 22
11 Kasım 1938: Sovyetler Birliği Merkez İcra Komitesi Reisi
Kalinin, Türkiye Cumhurbaşkanı Vekili Abdülhalik Renda’ya şu
telgrafı çekti (çeviri):
“Dost Cumhuriyetin, ismi büyük Türk milletinin istiklal ve refahı
için olan kahramanca mücadelesinin bütün devresini sembolize
eden yüksek Başkan Kemal Atatürk’ün vefatı haberlerinden pek
ziyade müteheyyicim. Bu acı vesileyle samimi taziyelerimi kabul
buyurunuz.” 23
11 Kasım 1938: Sovyet Dışişleri Bakanı Litvinov, Türkiye Dışişleri
Bakanı Dr. Tevfik Rüştü Aras’a şu telgrafı çekti (çeviri):
“Türkiye istiklalinin ve barış davasının yorulmaz mücadelecisi
ve Türk-Sovyet dostluğunun bânisi yüksek devlet adamı Kemal
Atatürk’ün ölümü haberlerinden pek ziyade mütessir ve müteheyyiç
olarak samimi ve candan taziyelerimi arza müsaraat eylerim.” 24
12 Kasım 1938: Türkiye’nin Kahire Elçisi Şevki Alhan şunları
telledi:
“ Atatürk’ün vefatı kendisini saygı ile seven bütün Mısır’da büyük
acı uyandırdı. Matbuat, yazılarında O’nun yarattığı ölmez eser-
21 T.C. Londra Büyükelçiliği Arşivi (LBA)- Bilâl N. Şimşir, Atatürk’ün Hata-
lığı, T.T.K., Ankara, s. 180
22 Bilâl N. Şimşir, Atatürk ve Yabancı Devlet Başkanları, Cilt II, s. 555, No.
695
23 Bilâl N. Şimşir, Atatürk ve Yabancı Devlet Başkanları, Cilt IV, s.186, s.
No. 236
24 Bilâl N. Şimşir, Atatürk ve Yabancı Devlet Başkanları, Cilt IV, s.186, No.
336, not.2