doğmunun 125. yılında mustafa kemal atatürk - Atatürk Araştırma ...

426
SEYFULLAH ÇEVİK
eğitim ve kültür alanlarındaki iş birliğine hız verilmeli, toplumların
aynı tarih ve kültüre sahip olduklarının şuuruna ermesi yolunda
mesafeler katedilemdi, sonra ışın ekonomik ve siyasi boyutlarının
oluşumunun safhaları beklenmelidir.
Atatürk, Millî Mücadele’nin daha ilk yıllarında Merkezi Asya’daki
Türk halkları üzerinde gayet gerçekçi ve uzak görüşlü bir
politika takip etmesinin gerekliliğine inanırken, Türk halklarının da
Asya’nın en batı uç noktasını vatan ittihaz etmiş olan kardeşlerinin
Millî Mücadelesine kayıtsız kalmadıkları dikkati çekmektedir. Bu
bağlamda o dönemde Türkistan halklarının gayet şuurlu bir şekilde
yardım kampanyaları başlattıkları ve pek çok hanımın bu kampanyaya
kollarındaki bilezikleri bağışladıkları dikkati çekmektedir. Bu
zamanda Türk halklarının kahır ekseriyeti Rusya’nın idaresi altına
girdiği için, yardımların Rusya vasıtasıyla Batı Türklerinin ana vatanı
olan Anadolu’ya veya Küçük Asya’ya ulaştığı görülmektedir.
Türkistan halkalarının Anadolu’daki Millî Mücadele’nin başarıya
ulaşması için sadece altın v.s. vererek duyarlı olmadıkları, bu duyarlılıkların
bazı edebi metinlere de yansıdığı açık bir şekilde görülmektedir.
Nitekim 1921 yılında ünlü Kazak şairi Mağcan, Alıstaki
Bauruma (Uzaktaki Kardeşime) adlı oldukça uzun olan şiirinde gerek
Doğu, gerekse Batı Türklerinin birbirinden ayrı düşmekle çok
büyük sıkıntı çektiklerini işlernekte ve sanki orada verilen Millî
Mücadele’yi an be an yüreklerinde hissettiklerini ve kardeşleriyle
hep beraber olduklarını vurgulamaktadır. 6 Hemen hemen her kıtası
duygu dolu ifadeleri içeren söz konusu Kazakça şiirinin birkaç kıtasını
burada verecek olursak:
6 Bu şiirin tam metni için bknz. Mağcan Cumabayev, Şığarmalar (Eserler), I,
Almatı 1989, s. 72-73.